Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường

Nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường

1. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. đảo thanh niên, học sinh; Chỉ đạo đoàn thanh niên tổ chức nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ, TDTT, tọa đàm, tuyên truyền cổ động, hội trại, hội thi, hội diễn; tập huấn kỹ năng truyền thông phòng chống ma túy; học tập pháp lệnh, Luật Phòng chống ma túy và ký cam kết không vi phạm tệ nạn ma túy. + Cha mẹ học sinh: Vai trò của gia đình với việc phòng, chống ma túy rất quan trọng. Ngay từ đầu năm học Ban giám hiệu nhà trường bàn bạc với ban đại diện Cha mẹ học sinh đưa nội dung giáo dục phòng, chống ma túy vào kế hoạch và nghị quyết của Ban đại diện Cha mẹ học sinh; Nhà trường và cha mẹ học sinh cùng hợp đồng trách nhiệm trong việc giáo dục con em không giữ, không thử, không dùng ma túy. Đồng thời có những quy ước với cha mẹ học sinh việc quản lý các em ngoài giờ học, qua sổ liên lạc điện tử, giáo viên thông báo cho cha mẹ học sinh lịch hoạt động ngoài giờ, các buổi sinh hoạt ngoại khóa Ưu điểm, nhược điểm và những tồn tại cần khắc phục: - Những giải pháp trên đã có nhiều ưu điểm: Học sinh nhận thức được tác hại của ma túy để từ đó có thái độ và hành vi đúng đối với những vấn đề liên quan đến tệ nạn ma túy. Các em đã dần dần biết tự giác, tự nguyện tham gia các phong trào phòng, chống ma túy và từ đó vận động các em học sinh khác cùng tham gia phòng, chống ma túy. Đại đa số giáo viên đều có nhận thức đúng đắn, thấy rằng ma túy là hiểm họa cho toàn xã hội. Chính vì thế, công tác tuyên truyền giáo dục phòng, chống ma túy được toàn thể giáo viên hưởng ứng nhiệt tình. Công tác phòng, chống ma túy xâm nhập trường học được các trường cụ thể hóa bằng kế hoạch, với sự phân công trách nhiệm đến từng thành viên, do đó từng giáo viên đều có thể chủ động tham gia. Việc phòng chống tệ nạn ma túy xâm nhập vào trường học được thực hiện đồng bộ từ Ban giám hiệu nhà trường, giáo viên, học sinh, đến các bậc cha mẹ học sinh, các tổ chức Đoàn thể, chính quyền nên trong những năm qua, Trường THCS Trường Yên không có học sinh sử dụng ma túy trong trường học. - Tuy nhiên những giải pháp trên vẫn còn nhiều tồn tại cần khắc phục: Còn không ít học sinh chưa thấy hết tầm quan trọng của nhà trường trong việc giáo dục phòng, chống ma túy, mà các em cho rằng đó là công việc của xã hội nên đã không tham gia vào các hoạt động tuyên truyền. Nội dung tuyên truyền còn nghèo nàn, mang tính giáo điều, chưa thực sự thu hút học sinh tham gia đông đủ. Trong các buổi sinh hoạt hàng tuần, còn tập trung chủ yếu là nhận xét về thi đua, nhắc nhở học sinh về việc thực hiện nội quy nhà trường, còn nội dung tuyên truyền giáo dục phòng, chống ma túy, giáo dục cho học sinh về tệ nạn ma túy chưa được nhiều vì thời gian có hạn. Một số giáo viên chuẩn bị nội dung chưa thật chu đáo, làm cho giờ sinh hoạt Trang 3
2. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. trở nên tẻ nhạt. Tuyên truyền giáo dục phòng, chống ma túy trong học sinh chưa được thường xuyên, liên tục và lâu dài. Chủ yếu vào các khoảng thời gian diễn ra chuyên đề. Đôi khi ở một số lớp việc phối hợp giữa các lực lượng chưa thật đồng bộ. công tác tuyên truyền giáo dục chưa đi vào chiều sâu còn mang nặng tính phong trào, hình thức. Công tác tổ chức dạy lồng ghép chưa theo kịp với những thủ đoạn, hình thức tinh vi của bọn mua bán ma túy. Giữa gia đình và nhà trường chưa thực sự có sự liên hệ chặt chẽ thường xuyên trong việc quản lý con em mình. Chính quyền địa phương chưa triệt để hỗ trợ nhà trường xây dựng khu vực xung quanh trường an toàn sạch, đẹp. Trong những năm qua, việc thực hiện phòng, chống ma túy xâm nhập trường học của trường Trung học cơ sở Trường Yên rất tích cực và đạt nhiều kết quả tốt, nhưng việc làm còn chưa có hệ thống, các hiểu biết về ma tuý còn chắp vá. Hiện nay, trong trường tuy không có học sinh nghiện ma túy nhưng địa bàn xã Trường Yên là một địa bàn phức tạp, có thời gian từng là điểm nóng về tệ nạn ma túy, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho các em học sinh. Đặc biệt trong trường có nhiều em học sinh mồ côi, cha mẹ đi làm ăn xa, ở nhà với ông bà Đây là đối tượng học sinh tiềm ẩn nhiều nguy cơ, dễ bị tác động xấu bởi những lời rủ rê, lôi kéo, rất cần sự quan tâm của nhà trường, gia đình để giáo dục, trang bị những kiến thức cần thiết về các tác hại của ma túy, giúp các em có nhận thức đúng và cương quyết nói không với ma túy. Chính vì lẽ đó chúng tôi đề xuất sáng kiến “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. 2. Giải pháp mới, cải tiến Nghiện hút, tiêm chích ma túy, hút shisha, thuốc lá điện tử vừa là tệ nạn xã hội, vừa là một hiểm họa mang tính chất toàn cầu. Tệ nạn nghiện ma túy, shisha, thuốc lá điện tử trong giới trẻ phát triển mạnh đã gây hậu quả xấu nhiều mặt. Nhiều học sinh do nghiện ma túy đã bỏ học hoặc bị đuổi học rồi trởt hành người phạm pháp, một số trẻ em bị bọn tội phạm lôi kéo vào con đường buôn bán ma túy. Tình hình trên không những ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, gây tâm lý lo ngại trong nhân dân mà còn ảnh hưởng đến tương lai đất nước. Đi sâu tìm hiểu các nguyên nhân đã trình bày trên chủ yếu là do gia đình thiếu quan tâm giáo dục, quản lý việc học tập và sinh hoạt của con cái mình. Vì vậy, cuộc đấu tranh phòng chống ma túy phải lâu dài, phức tạp là trách nhiệm của các cấp, các ngành và của toàn xã hội, nhưng công tác giáo dục và phòng chống ma túy sẽ đạt hiệu quả cao nếu lấy việc giáo dục phòng ngừa làm cơ sở thì gia đình và nhà trường là lực lượng chính. Trong những năm qua nhà trường đặc biệt quan tâm đến việc giáo dục, phòng chống ma túy trong nhà trường, đã thực hiện nhiều giải pháp rất hiệu quả. Trước những yêu cầu cấp thiết, chúng tôi đề nghị một số giải pháp giáo dục Trang 4
3. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. phòng, chống ma túy trong nhà trường trung học cơ sở như sau. Giải pháp 1: Công tác quản lý của Ban giám hiệu nhà trường - Xây dựng kế hoạch: Hàng năm Ban giám hiệu nhà trường dựa vào chỉ đạo chung của toàn ngành và tình hình cụ thể của đơn vị để xây dựng kế hoạch chung, trong đó phải chú trọng việc phòng, chống tệ nạn ma túy xâm nhập nhà trường. - Xây dựng đội ngũ và lực lượng nòng cốt: Lực lượng nòng cốt tham gia vào công tác giáo dục phòng, chống ma túy là: Chi bộ Đảng trong nhà trường, Ban chấp hành Công đoàn, Ban chấp hành Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, giáo viên chủ nhiệm, Ban đại diện Cha me học sinh . - Tổ chức thực hiện: Tìm kiếm nội dung sinh hoạt về phòng chống ma túy; Phân công cụ thể để các lực lượng phối hợp tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp; Thường xuyên phối hợp với địa phương và cha mẹ học sinh để phát hiện và ngăn chặn kịp thời không để ma túy xâm nhập nhà trường. Giải pháp 2: Xác định ý thức trách nhiệm của Ban giám hiệu, giáo viên và học sinh về giáo dục phòng chống ma tuý. - Mỗi thầy giáo, cô giáo không chỉ là người truyền đạt kiến thức chuyên môn mà còn là người ảnh hưởng rất lớn đến nhân cách và nhận thức của các em học sinh. Có xác định được ý thức trách nhiệm của Ban giám hiệu, giáo viên và học sinh về giáo dục phòng chống ma tuý thì việc phòng chống ma túy xâm nhập vào học đường mới đạt hiệu quả cao. - Các thầy giáo, cô giáo cần được tập huấn cách tổ chức và thực hiện các hoạt động nhằm giáo dục phòng ngừa ma túy trong học đường. Nâng cao hiểu biết cho học sinh về ma túy là mục tiêu cốt lõi: + Nâng cao nhân cách và sức đề kháng của học sinh. Mỗi em là người trực tiếp hành động để tự giáo dục cho mình. + Cải thiện nhận thức của học sinh về chất ma túy, tuyên truyền nguy cơ, tác hại của ma túy đối với bản thân, gia đình và cộng đồng. + Nội dung giáo dục phòng, chống ma túy không chỉ dừng lại ở việc làm cho người học lĩnh hội kiến thức cần thiết và có liên quan, mà còn làm thay đổi những thái độ, hành vi không phù hợp, hình thành những thái độ hành vi đúng đắn, lối sống lành mạnh. - Để việc giáo dục phòng, chống ma túy trong nhà trường có hiệu quả, thầy cô cần làm cho học sinh hiểu được: + Có những kiến thức cơ bản về chất ma túy. + Có những kiến thức về hiện tượng nghiện hút ma túy, tác hại của nghiện ma túy và tệ nạn ma túy đối với cá nhân, gia đình và cộng đồng. + Có thái độ và hành vi đúng đắn đối với những vấn đề liên quan đến ma túy. + Không hút thuốc, không uống rượu, không hít, không chích ma túy. + Ủng hộ các hoạt động phòng, chống ma túy của nhà trường và của địa phương Trang 5
4. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. + Khuyên răn bạn bè người thân không sa vào ma túy. Cụ thể hơn về tri thức, kỹ năng và thái độ hành vi học sinh cần có trong phòng chống ma túy được thể hiện ở Phụ lục 1 Giải pháp 3: Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh - Để có môi trường lành mạnh . Ban giám hiệu nghiêm cấm học sinh tiếp xúc với các mặt hàng có chất gây nghiện, các chất kích thích trong thời gian ở trường. - Tham mưu với chính quyền địa phương, công an xã quản lý chặt chẽ các hoạt động kinh doanh có tác hại đối với việc giáo dục học sinh như: các dịch vụ trò chơi điện tử, quán bia, cà phê, bi da... - Xây dựng khuôn viên trường khang trang, sạch đẹp, với đầy đủ cây xanh tươi tốt. Dành khoảng sân để học sinh tham gia các hoạt động thể dục, thể thao, văn nghệ. - Xây dựng các tập thể lớp đoàn kết, vững mạnh. - Tổ chức kết hợp chặt chẽ giữa lực lượng bảo vệ và Đoàn thanh niên nhà trường thường xuyên kiểm tra các khu vực trong nhà trường nhất là trong giờ chơi để phát hiện, ngăn ngừa học sinh hút thuốc lá; không để học sinh trốn học, trốn tiết. - Xây dựng nhà trường có kỷ cương, nền nếp, tất cả học sinh nghiêm túc thực hiện nội quy nhà trường. - Ngoài ra, phải thường xuyên tiến hành kiểm tra đột xuất ở các lớp nhằm phát hiện học sinh có biểu hiện nghi vấn dính líu với ma túy. - Vận động các thầy giáo bỏ thuốc lá, không hút thuốc lá khi lên lớp, trong nhà trường. Giải pháp 4: Tích hợp nội dung giáo dục vào các môn học Giáo dục phòng, chống ma túy là lĩnh vực giáo dục có tính liên môn, liên ngành nên nhiều môn có khả năng tích hợp các nội dung thích hợp phòng, chống ma túy trong quá trình dạy học. Trong khi tích hợp vào một số môn, cần chú ý: - Tiến hành một cách nhẹ nhàng, tự nhiên không gò bó. - Cần vừa đảm bảo những nội dung cơ bản, phù hợp với giáo dục phòng, chống ma túy, vừa đảm bảo đặc trưng, nội dung và tính hệ thống của môn học, cụ thể ở những chương nào, những mục nào, những bài nào. Mục đích, yêu cầu và nội dung giáo dục tích hợp các môn học trong phòng chống ma túy được thể hiện cụ thể trong Phụ lục 2 Giải pháp 5: Tổ chức tốt hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo có vai trò quan trọng và là con đường không thể thiếu được trong việc giáo dục phòng, chống ma túy trong nhà trường. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo về giáo dục phòng, chống ma túy do nhà trường tổ chức cho học sinh trong các tiết ngoại khóa. Tệ nạn ma túy là hiểm hoạ đối với mọi người và toàn xã hội. Vì vậy trong giáo dục phòng, chống ma túy trong nhà trường hiện nay, việc huy động nhiều lực lượng xã hội tham gia trở thành yêu cầu cơ bản, đặc biệt là đối với hoạt động trải nghiệm Trang 6
5. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. sáng tạo. Để các hoạt động trải nghiệm sáng tạo có hiệu quả cần lựa chọn cán bộ giáo viên có năng lực, nhiệt tình và nhất là giáo viên chủ nhiệm. Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh làm nòng cốt trong việc thực hiện kế hoạch trải nghiệm sáng tạo Hội thảo: Là một hình thức tổ chức trải nghiệm sáng tạo được sử dụng phổ biến. Hội thảo có thể tiến hành theo các chủ đề khác nhau như: + Chủ đề “Ngày phòng chống ma túy hằng năm” + Chủ đề “Xây dựng lối sống lành mạnh trong học sinh nhằm ngăn chặn tệ nạn xã hội góp phần vào giáo dục phòng, chống ma túy” - Sinh hoạt truyền thống: + Ngày Sinh viên Học sinh 9/1. + Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 + Ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh 26/3. + Ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam 22/12. - Sinh hoạt câu lạc bộ: Trong nhà trường sinh hoạt câu lạc bộ là một hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo được sử dụng khá phổ biến và có hiệu quả nhất đối với lứa tuổi 13, 14, 15 trở đi. Nguyên tắc, mục tiêu, yêu cầu, các bước tổ chức và hình thức đánh giá hoạt động trải nghiệm sáng tạo nhằm giáo dục phòng, chống ma túy được thể hiện cụ thể ở Phụ lục 3 Hoạt động giáo dục phòng chống tệ nạn xã hội nói chung, phòng, chống ma túy nói riêng của nhà trường phải đi vào cụ thể bằng những hình thức vui chơi giải trí như phong trào thể dục thể thao, văn nghệ, báo tường, các hoạt động phong trào của Đoàn. Tăng cường công tác giáo dục pháp luật về phòng chống ma túy, shisha, thuốc lá điện tử (Luật phòng chống ma túy). Tăng cường sách, báo, tài liệu tuyên truyền cho thư viện nhà trường để học sinh mượn đọc, tổ chức thi kể chuyện sách. - Thăm quan học tập cũng là hình thức rất cần thiết trong việc giáo dục phòng chống ma túy đối với học sinh. Việc thăm quan phải được tổ chức chu đáo về mọi mặt. + Tham quan kết hợp với du lịch, cắm trại cũng như tham quan danh lam thắng cảnh nhằm cho học sinh thấy được những cảnh đẹp của đất nước, mặt khác giúp cho các em có thể thư giãn. Nên kết hợp thăm quan với các sinh hoạt thể dục thể thao, văn nghệ, giao lưu với các tổ chức địa phương mà mình đến. + Tổ chức các hoạt động “Về nguồn”, công tác xã hội nhân đạo. + Tổ chức thăm và dự giao lưu với các trung tâm cai nghiện ma túy. Trên cơ sở đó học sinh có thể tiếp cận được thực tế những thanh thiếu niên bị ảnh hưởng ma túy Trang 7
6. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. hoặc HIV/AIDS sẽ có tác dụng làm phong phú nhận thức của em, rồi từ đó các em có những thực tế sinh động hơn đồng thời sẽ là những tuyên truyền viên trong giáo dục phòng, chống ma túy. + Tổ chức cho các em học sinh tham dự các phiên tòa xử án các tội danh buôn bán ma túy, sử dụng ma túy. Giải pháp 6: Hoạt động tuyên truyền trong nhà trường về giáo dục phòng, chống ma túy Thực chất là sử dụng các phương tiện nghe nhìn tác động đến nhân cách học sinh, làm chuyển biến nhận thức, thái độ, hành vi của họ theo chiều hướng có lợi cho hoạt động giáo dục phòng chống ma túy. Lưu ý hình thức, nội dung tuyên truyền phải đa dạng, sinh động, lôi cuốn các em cùng tham gia. Hoạt động tuyên truyền giáo dục phòng, chống ma túy, shisha, thuốc lá điện tử thường thực hiện dưới các hình thức sau: Xây dựng bản tin: Dành một khu vực để thực hiện bảng thông tin về giáo dục phòng, chống ma túy, shisha, thuốc lá điện tử. Dán tranh cổ động, áp phích ở những nơi thường có giáo viên, học sinh qua lại, trưng bày báo tường, tranh vẽ và các tác phẩm dự thi về giáo dục phòng, chống ma túy có chất lượng tốt; Mở đài phát thanh tuyên truyền vào các buổi sáng khi học sinh đến trường. Tổ chức các hội thi: Qua các phong trào của Đoàn và Đội kết hợp tổ chức các hội thi có nội dung phòng, chống ma túy, shisha, thuốc lá điện tử. - Thi tìm hiểu về phòng, chống ma túy và các tệ nạn xã hội (dưới dạng trắc nghiệm) hoặc thi đố vui để học. - Hội thi văn nghệ với chủ đề phòng chống ma túy, trình bày các tiểu phẩm. - Hội thi thể dục thể thao, qua đó tạo sự lành mạnh hoá trong học sinh, lôi cuốn để các em tránh xa ma túy. - Hội thi tuyên truyền viên trẻ về giáo dục phòng, chống ma túy, phòng, chống HIV/AIDS. Tổ chức các cuộc thi là hình thức tập hợp và lôi kéo đông đảo học sinh và các lực lượng trong, ngoài nhà trường. Tác dụng to lớn của nó không chỉ ở diện rộng mà còn cả chiều sâu của tiềm lực, trí tuệ và nhân cách học sinh. Xây dựng nhóm tuyên truyền viên: Đây là hình thức tuyên truyền mới, một phương pháp mới trong giáo dục phòng, chống ma túy trong nhà trường. Không ai nói cho các em nghe về phòng, chống ma túy dễ dàng và hiệu quả bằng chính các em. Giải pháp 7: Giáo dục kỹ năng sống Kỹ năng sống là khả năng có được những hành vi thích nghi và tích cực, cho phép chúng ta xử trí có hiệu quả các đòi hỏi và thử thách của cuộc sống hằng ngày. Trang 8
7. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. Để đạt được hiệu quả giáo dục nội dung giáo dục phòng, chống ma túy, shisha, thuốc lá điện tử nhằm thực hiện các kỹ năng sau: Kỹ năng giao tiếp, sự nhận thức: Trước hết trẻ em cần biết và hiểu rõ bản thân, những khả năng tình cảm cũng như vị trí của chúng trong cuộc sống xã hội và cả những mặt mạnh, yếu của mình để các em có thể tự đánh giá và tự khẳng định mình. Kỹ năng xác định giá trị: Kỹ năng xác định giá trị là khả năng xác định những đức tính, niềm tin, chính kiến của bản thân mình cho là quan trọng, đứng đắn, giúp cho ta hành động theo phương hướng đó. Kỹ năng ra quyết định: Học sinh cần học cách đưa ra các quyết định tốt nhất cho sức khỏe và cuộc sống của bản thân mình, để không bị ảnh hưởng bởi môi trường xấu. Kỹ năng kiên định: Kiên định là kỹ năng sống thực hiện bằng được những gì mà mình muốn hoặc từ chối những gì mình không muốn với sự tôn trọng, có xem xét đến nhu cầu và quyền của người khác với nhu cầu và quyền của mình một cách đúng mực. Kỹ năng đặt mục tiêu: Muốn thực hiện một mục tiêu cần phải quyết tâm, đôi khi phải có cam kết. Giáo dục kỹ năng sống trong việc giáo dục phòng, chống ma túy là rất mới nhưng rất hiệu quả. Giáo dục trang bị kỹ năng sống cho học sinh là biện pháp hữu hiệu nhằm ngăn ngừa, phòng, chống tệ nạn ma túy từ xa. Giải pháp 8: Phối hợp giữa Gia đình - Nhà trường - Xã hội Sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường và xã hội trong giáo dục phòng chống ma túy, shisha, thuốc lá điện tử cho học sinh là một yêu cầu khách quan. - Bản thân các bậc phụ huynh, thầy cô giáo, thành viên các tổ chức đoàn thể luôn gương mẫu trong việc thực hiện các biện pháp phòng, chống nhiễm HIV/AIDS và tệ nạn xã hội, đặc biệt không tàng trữ, vận chuyển, mua bán, tiêm chích ma túy. - Gia đình, nhà trường và xã hội chủ động thông tin cho nhau, bàn bạc phối hợp, xử lý kịp thời, thỏa đáng mỗi khi có tình huống xảy ra - Việc liên hệ cần kiên trì, thường xuyên và liên tục; phân công rõ trách nhiệm, có kế hoạch cụ thể và rút kinh nghiệm kịp thời. - Biểu dương, khen thưởng đúng mức và kịp thời đối với những đơn vị và cá nhân. Đồng thời xử lý nghiêm minh đối với các hành vi xấu và tệ nạn xã hội. + Gia đình: Gia đình là tế bào của xã hội, là cái nôi nuôi dưỡng con em để trở thành công dân có ích cho xã hội tương lai. Mỗi gia đình kiên quyết cấm con cái sử dụng ma Trang 9
8. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. túy, uống rượu, hút thuốc. - Cha mẹ phải là người bạn gần gũi và là chỗ dựa tin tưởng của con, để con tin tưởng chia sẻ, từ đó kịp thời khích lệ, uốn nắn, giám sát giờ giấc học tập, vui chơi của con. - Cha mẹ phải hiểu biết những biến đổi về đặc điểm tâm sinh lý của con ở tuổi dậy thì, để giải đáp kịp thời những lo lắng và giúp đỡ các em vượt qua những xúc cảm giới tính. - Cha mẹ không nên quá chú trọng đến vấn đề làm ăn kinh tế mà xao nhãng trách nhiệm giáo dục, hướng dẫn con, không nên có tư tưởng giao khoán cho nhà trường và xã hội trong việc giáo dục con em mình, ỷ lại nhà trường và xã hội. + Nhà trường: - Giúp học sinh có nhiều hiểu biết cơ bản về hiểm họa HIV/AIDS, hiểu rõ nguyên nhân tác hại và hậu quả, con đường truyền nhiễm. - Ngoài các hình thức giảng dạy trên lớp, có thể tổ chức trải nghiệm sáng tạo, tuyên truyền phòng chống ma túy và các tệ nạn xã hội, tổ chức triển lãm, thi vẽ tranh phòng chống HIV/AIDS, ma túy và các tệ nạn xã hội. - Đối với những học sinh có biểu hiện sa sút trong học tập, giáo viên cần kết hợp với phụ huynh học sinh để theo dõi, ngăn chặn trẻ không bị nhiễm những thói hư tật xấu dẫn đến nghiện ma túy. - Cần tổ chức hộp thư góp ý để giáo viên, cán bộ, học sinh phát hiện những người nghiện ma túy hoặc nghi vấn có sử dụng ma túy; kể cả phát hiện, tố cáo những đối tượng ở ngoài nhà trường có hành vi bán ma túy cho học sinh hoặc rũ rê, lôi kéo, dụ dỗ học sinh sử dụng ma túy. - Ngay từ đầu năm học, sau khi tuyên truyền về công tác phòng chống ma túy, nhà trường cần tổ chức cho học sinh ký cam kết không lạm dụng ma túy, không hút, hít, tiêm chích ma túy, không rủ rê bạn bè sử dụng ma túy dưới bất kỳ hình thức nào. + Xã hội: - Các ban ngành, đoàn thể xã hội cần tổ chức những sân chơi lành mạnh, bổ ích tạo hứng thú, say mê lành mạnh cho giới trẻ. Tiêu biểu như các phong trào Thanh niên tình nguyện, Mùa hè xanh, các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh huyện Hoa Lư kết hợp với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh xã Trường Yên tổ chức. - Địa phương cần có biện pháp tích cực dẹp bỏ, các quán bán hàng xung quanh trường học, nơi mà bọn xấu thường lợi dụng để phát tán ma túy. - Nhà trường thường xuyên liên lạc với công an địa phương để nắm thông tin về tình hình học sinh sử dụng ma túy trong địa bàn. - Trạm y tế xã tổ chức xét nghiệm và khám sức khỏe cho học sinh để phát hiện học sinh có nghi vấn liên quan với ma túy. Tóm lại: Trong giáo dục phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà Trang 10
9. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. trường và các đoàn thể xã hội nơi thanh thiếu niên sinh sống để tạo nên sức mạnh tổng hợp để giáo dục thanh thiếu niên. Nếu làm tốt công tác này sẽ hạn chế sự nghiện ngập ma túy trong thanh thiếu niên. III. HIỆU QUẢ KINH TẾ VÀ XÃ HỘI DỰ KIẾN ĐẠT ĐƯỢC 1. Hiệu quả kinh tế Sáng kiến nghiên cứu thuộc lĩnh vực giáo dục, do vậy việc định lượng về giá trị kinh tế trước mắt không thể tính bằng số tiền cụ thể. 2. Hiệu quả xã hội Nghiện ma túy, shisha, thuốc lá điện tử là tệ nạn xã hội nghiêm trọng làm suy thoái đạo đức, nhân cách, lối sống con người. Vì vậy, đấu tranh phòng chống và ngăn chặn các tệ nạn này phải được đặt ra như một nhu cầu thiết yếu. Với sáng kiến “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường” trường THCS Trường Yên nhiều năm liên tục không có học sinh sử dụng ma túy, shisha, thuốc lá điện tử. Chúng tôi cũng tin tưởng và hy vọng khi áp dụng sáng kiến trên đây, những trường THCS trong địa bàn huyện Hoa Lư và tỉnh Ninh Bình nói chung cũng không có học sinh vi phạm các tệ nạn xã hội này. IV. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG. Để sáng kiến áp dụng đạt hiệu quả cao cần có sự đồng thuận giữa nhà trường, gia đình và xã hội; Sự quan tâm và chung tay của chính quyền địa phương, các bậc phụ huynh, thầy cô giáo và các em học sinh tạo mọi điều kiện tốt nhất để thực hiện các giải pháp cụ thể phòng chống ma túy xâm nhập học đường. Sáng kiến này có khả năng áp dụng rộng rãi và có tính khả thi cao đối với các trường THCS trên địa bàn toàn tỉnh. Những giải pháp trên đây là những kinh nghiệm được đúc rút từ thực tiễn của trường THCS Trường Yên chúng tôi. Mục tiêu lâu dài chính là chúng ta xây dựng một môi trường giáo dục thân thiện đối với tất cả học sinh. Khi chúng ta xây dựng được “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” thì chắc chắn đó sẽ là “Trường học không ma túy, không shisha, không thuốc lá điện tử”. Xin chân thành cảm ơn! Trường Yên, ngày 15 tháng 8 năm 2021 Xác nhận của cơ quan, đơn vị Tác giả sáng kiến Đào Sĩ Hải Sơn Phạm Thị Hồng Chuyên Nguyễn Minh Khuê Đặng Phương Anh Nguyễn Thị Nhâm Trang 11
10. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HOA LƯ Trang 12
11. Sáng kiến: “Một số giải pháp cụ thể nhằm ngăn chặn ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường”. PHỤ LỤC 1 Những yêu cầu cần đạt về kiến thức, kĩ năng và thái độ, hành vi của học sinh trong phòng chống ma túy, shisha, thuốc lá điện tử xâm nhập học đường + Về kiến thức học sinh cần nắm được: - Ma túy là gì ? và tác hại của nó đối với bản thân người nghiện, đối với gia đình họ, đối với cộng đồng xã hội, đối với nòi giống. - Bản chất sinh học của chất ma túy. - Những quy định của pháp luật về phòng, chống tệ nạn ma túy. - Những biện pháp phòng chống tệ nạn ma túy. - Trách nhiệm của công dân đối với việc phòng chống ma túy. - Cơ chế tác động của ma túy đối với hoạt động sinh lý của cơ thể - Tác hại của việc lạm dụng ma túy đối với sức khỏe con người. - Cơ sở khoa học của các biện pháp điều trị cai nghiện. + Về kỹ năng là học sinh nắm được những điều cơ bản để có thể - Chẩn đoán và phát hiện những người bị nhiễm độc ma túy. - Xử lý ban đầu để điều trị cắt cơn nghiện và phục hồi chức năng sinh lý. + Về thái độ hành vi, học sinh cần: - Xác định trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cá nhân, gia đình và cộng đồng - Không lạm dụng để dẫn đến ma túy. - Vận động giải thích cho người thân mọi người, cộng đồng về tác hại của việc nghiện hút, tiêm chích ma tuý. - Ưa thích lối sống tích cực, lành mạnh, xa lánh lối sống buông thả, thiếu ý chí, lối sống ăn bám. - Đồng tình với chủ trương của nhà nước và ủng hộ những quy định, những biện pháp phòng chống ma túy. - Không đồng tình và chống lại những hành vi rủ rê, lôi kéo thanh thiếu niên tìm lạc thú trong ma túy hoặc buôn bán, sản xuất ma túy. - Có thái độ ân cần và nghiêm khắc với bạn bè, người thân nghiện ma tuý. - Biết phân biệt khác nhau giữa những sở thích, ham muốn lành mạnh với những sở thích ham muốn thiếu lành mạnh của bản thân và của những người xung quanh. - Biết giữ mình để không bị cám dỗ, lôi kéo của bạn bè để lao vào tình trạng nghiện ngập, không hút thuốc, không uống rượu, không tiêm chích ma túy, nếu đã mắc thì phải kiên quyết cai nghiện, không buôn bán, tàng trữ ma túy, không trồng cây thuốc phiện - Tích cực giải thích, vận động gia đình, bạn bè, người thân để họ không sa vào ma túy, dũng cảm cai nghiện, nếu họ trót lỡ mắc phải thì cũng tích cực vận động họ thực hiện đầy đủ các quy định của nhà nước để cai nghiện, không sản xuất, vận chuyển, tàng trữ các loại ma túy. Trang 13