Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên bước đầu ứng dụng phương pháp dạy học STEAM trong các hoạt động giá

Nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên bước đầu ứng dụng phương pháp dạy học STEAM trong các hoạt động giá

1. CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Kính gửi: Hội đồng khoa học cơ sở Hội đồng khoa học cấp trên Họ và tên Ngày Nơi Chức Trình Tên SKKN tháng công danh độ năm sinh tác chuyên môn Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên bước MN Phó Cử đầu ứng dụng phương Nguyễn Thị Lan Hương 16/6/1979 Yên hiệu nhân pháp dạy học steam Sơn trưởng GDMN trong các hoạt động giáo dục - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: “Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên bước đầu ứng dụng phương pháp dạy học STEAM trong các hoạt động giáo dục”. Lĩnh vực: Quản lý. - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: 12/9/2022. - Mô tả bản chất sáng kiến: STEAM là một cách tích hợp dựa trên các môn khoa học, kỹ thuật, công nghệ, toán học và nghệ thuật, việc truyền đạt kiến thức và khuyến khích học sinh sáng tạo. Do thuộc tính tích hợp và đa ngành nên chương trình học STEAM không nặng lý thuyết mà thiên về vận dụng và giải quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống. STEAM khuyến khích sự tìm tòi khám phá, dựa trên sự sáng tạo của cá nhân và sự phối hợp làm việc nhóm, STEAM giúp học sinh được trải nghiệm qua các cảm xúc, phát triển trí thông minh, hơn thế nữa hấp dẫn và hứng thú hơn với người học. + Về nội dung của sáng kiến: . Nhằm thực hiện tốt Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, giai đoạn 10 năm được xác định là năm bản lề trong thực hiện mục tiêu kế hoạch giáo dục, trong đó quy định về việc đổi mới phương pháp giáo dục STEAM. Qua đó giúp giáo viên mầm non có một cách nhìn tổng quan hơn về việc áp dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến để giáo dục trẻ. Vì vậy, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài “Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên
2. bước đầu ứng dụng phương pháp dạy học STEAM trong các hoạt động giáo dục”. Nhằm đưa ra những biện pháp giúp bản thân và giáo viên được tiếp cận các phương pháp giáo dục tiên tiến, đồng thời giúp trẻ sáng tạo hơn, chủ động hơn trong việc lĩnh hội kiến thức. Các biện pháp đã tiến hành: 1. Biện pháp 1: Nghiên cứu tài liệu về phương pháp dạy học STEAM 2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên chú trọng ứng dụng phương pháp dạy học STEAM và phân loại giáo viên theo khảo sát 3. Biện pháp 3: Bồi dưỡng phương pháp dạy học STEAM cho đội ngũ giáo viên 4. Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên tổ chức dạy học STEAM trong các hoạt động giáo dục. 5. Biện pháp 5: Chỉ đạo giáo viên tăng cường tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh học sinh + Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Các biện pháp được tôi áp dụng cho đội ngũ giáo viên và trẻ Mẫu giáo Trường mầm non Yên Sơn với đầy đủ cơ sở vật chất, môi trường xanh sạch, thân thiện. - Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: + Đối với đội ngũ giáo viên: Được học tập và tiếp thu thêm phương pháp dạy học mới, mở mang thêm vốn kiến thức. + Đối với trẻ và phụ huynh: Giáo dục STEAM mạng lại cho trẻ mầm non chính là giúp các em phát triển khả năng sáng tạo. Chương trình giáo dục STEAM tạo môi trường vừa học vừa chơi, mang đến không khí học tập vui vẻ, sôi nổi thông qua những tiết học lý thuyết kết hợp thực hành thú vị. Nhờ vậy trẻ có thể tiếp thu dễ dàng kiến thức. - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả: Sau khi áp dụng các biện pháp vào sáng kiến, bản thân tôi nhận thấy việc ứng dụng phương pháp dạy học STEAM giúp trẻ phát triển tư duy mạnh mẽ, tích cực tham gia vào các hoạt động, giáo viên có nhiều ý tưởng hay, mới, sáng tạo, mạnh dạn, tự tin khám phá những đề tài mới, đề tài hay và khó. - Đánh giá lợi ích thu được sau khi thực hiện sáng kiến kinh nghiệm của nhà trường: Sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm tôi thấy việc chỉ đạo hướng dẫn giáo viên thực hiện tổ chức việc ứng dụng phương pháp dạy học STEAM đã được nâng cao rõ rệt. Ban giám hiệu thấy tầm quan trọng của việc ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM vào các hoạt động giáo dục. Giáo viên đổi mới về tư duy cách thức tổ chức các họat động, tâm huyết, sáng tạo, đầu tư kiến thức
3. chuyên sâu nhiều hơn về phương pháp dạy học STEAM, tăng cường sử dụng đa dạng nguyên vật liệu khi tổ chức hoạt động, hệ thống câu hỏi không còn mang tính chất áp đặt, môi trường trang nhã, khoa học, nhiều nguyên liệu cho trẻ hoạt động. Trẻ hứng thú đến lớp, say sưa tham gia các hoạt động trải nghiệm, thí nghiệm, phụ huynh tin tưởng giáo viên và nhà trường. Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến: Ngày Trình độ Số tháng Nơi công Chức Nội dung công Họ và tên chuyên TT năm tác danh việc hỗ trợ môn sinh Cử nhân Trường 43 GDMN Tham gia áp 2 MN Yên Giáo viên Giáo viên Cao đẳng dụng sáng kiến Sơn SPMN Trường 345 Trẻ Tham gia áp 6 MN Yên Học sinh Mẫu giáo dụng sáng kiến Sơn Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trên là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Yên Sơn ngày 10 tháng 4 năm 2023 Người nộp đơn (Ký và ghi rõ họ tên) Nguyễn Thị Lan Hương
4. 1 I. ĐẶT VẤN ĐỀ (LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI) Thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 Khóa VIII và các chủ trương của Đảng, Nhà nước về định hướng chiến lược phát triển Giáo dục - Đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Năm 2023 là 10 năm thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo và được xác định là năm bản lề trong thực hiện mục tiêu kế hoạch giáo dục. Để tiếp cận với mô hình học mới Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 16/CT-TTg ngày 4/5/2017 chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm tăng cường năng lực tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (còn lại là Cách mạng Công nghiệp 4.0). Theo đó, phải thay đổi mạnh mẽ các chính sách, nội dung, phương pháp giáo dục nhằm tạo nguồn nhân lực có khả năng tiếp cận các xu thế công nghiệp sản xuất mới; cần tập trung vào thúc đẩy giáo dục STEM bên cạnh ngoại ngữ, tin học. Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng xác định: “Giáo dục tin học...cùng với các môn Toán, Khoa học tự nhiên, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Công nghệ thực hiện giáo dục STEM. Việc đưa STEM vào giáo dục là một việc làm khó khăn, do đó để áp dụng vào chương trình giáo dục một cách bài bản, khoa học thì cần phải có kế hoạch lâu dài, có lộ trình áp dụng với nhiều mức độ và hình thức phù hợp chứ không chỉ là một xu hướng thời thượng, trước nhất là cần có trong sự thống nhất của đội ngũ những người làm công tác chỉ đạo và các giáo viên. Chính vì vậy việc chỉ đạo giáo viên thực hiện ứng dụng phương pháp giáo dục STEM đang là vấn đề mà đội ngũ cán bộ lãnh đạo cần quan tâm, tại sao phải dạy học STEM, STEM là gì? STEM là: S: Science (Khoa học) T: Technology (Công nghệ) E: Engineering (Kỹ thuật) M: Math (Toán học) Mô hình giáo dục STEM là quá trình tích hợp kiến thức giữa các môn khoa học, kỹ thuật, toán học, công nghệ, qua đó xây dựng cho học sinh các kỹ năng được kết hợp hài hòa từ kiến thức của các bộ môn nói trên để sử dụng khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay. Đồng thời STEM trang bị cho người học những kỹ năng về tư duy phản biện và giải quyết vấn đề; kỹ năng làm việc theo nhóm; khả năng tư duy chiến lược và định hướng mục tiêu; kỹ năng quản lý thời gian, nhằm chuẩn bị cho học
5. 2 sinh những tri thức thiết yếu nhất của thế kỉ 21, những kỹ năng có thể giúp tăng đáng kể ưu thế cạnh tranh của lao động ở mỗi quốc gia. Giáo dục STEM chuyển sang STEAM đã bắt đầu trong vài năm qua và đang tiến lên như một phương thức tiếp cận giáo dục mới nhằm đáp ứng nhu cầu của một nền kinh tế thế kỷ 21. STEAM là sự kết hợp giữa STEM và Art (Nghệ thuật sáng tạo) Con đường tới STEAM cho trẻ mầm non vô cùng thú vị, quan sát một đứa trẻ khi được trải nghiệm thực làm cùng STEAM sẽ thấy chúng tập trung, say sưa, trí tưởng tượng được sáng tỏ, trí tò mò được thỏa mãn và hơn hết tình yêu, niềm đam mê với khoa học và công nghệ được nảy sinh. Để trả lời cho những câu hỏi đó, nỗi băn khoăn của đội ngũ cán bộ quản lý, năm học 2022-2023 tôi mạnh dạn chỉ đạo giáo viên ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM nhằm thúc đẩy chuyên môn của nhà trường và tăng cường những hoạt động trải nghiệm thông qua các giác quan, “học thông qua vui chơi, trải nghiệm” phù hợp với đặc điểm tâm lý của trẻ qua quá trình học dễ dàng và hứng thú hơn. Chính vì thế tôi chọn viết về đề tài: “Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên bước đầu ứng dụng phương pháp dạy học STEAM trong các hoạt động giáo dục”. 1. Mục đích nghiên cứu Qua thực hiện đề tài giúp bản thân nắm vững chuyên môn và nâng cao công tác quản lý chỉ đạo trong nhà trường. Đánh giá thực trạng việc chỉ đạo giáo viên ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM trong tổ chức các hoạt động giáo dục. Tìm ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường nhằm đáp ứng xu thế hội nhập trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. 2. Đối tượng nghiên cứu Giáo viên Trường Mầm Non Yên Sơn – Huyện Quốc Oai – TP Hà Nội. 3. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp lý luận. Phương pháp dự giờ, khảo sát kết quả. Phương pháp trao đổi với đồng nghiệp. Phương pháp đánh giá: Đánh giá kết quả sau mỗi hoạt động triển khai. 4. Phạm vi và thời gian nghiên cứu Giáo viên Trường Mầm Non Yên Sơn – Huyện Quốc Oai – TP Hà Nội. Thời gian thực hiện: Từ tháng 9/2022 đến tháng 4/2023.
6. 3 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Nội dung lý luận Rào cản lớn nhất trong phương pháp giáo dục truyền thống là sự tách rời giữa các lĩnh vực quan trọng: khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Sự tách rời này sẽ đem đến một khoảng cách lớn giữa lý thuyết và thực hành, giữa kiến thức và ứng dụng. Giáo dục STEAM về bản chất được hiểu là trang bị cho trẻ những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Các kiến thức và kỹ năng này được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ cho nhau giúp trẻ không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể thực hành và tạo ra được những sản phẩm trong cuộc sống hằng ngày. Giáo dục STEAM sẽ phá đi khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn, tạo ra những con người có năng lực làm việc một cách sáng tạo. STEAM có thể được coi là phiên bản toàn diện hơn của phương pháp STEM, là sự kết hợp giữa STEM và Art (nghệ thuật). Đây là một nghiên cứu về cách giáo dục mang hơi hướng hiện đại mà hiệu quả đã được kiểm chứng. Tưởng chừng việc ứng dụng STEAM trong giáo dục mầm non là một thứ gì đó khá mơ hồ, rất khó khăn khi thực hiện. Nhưng thực chất những hoạt động STEAM vô cùng đơn giản và gần gũi đối với trẻ. Chẳng hạn như cho trẻ đi bộ và khám phá mọi thứ trên hành trình mà chúng bắt gặp sẽ là một trải nghiệm rất thú vị cho STEAM. Cô giáo sẽ giúp trẻ chuẩn bị những chiếc túi xinh xinh để mang theo mình và thu nhặt những chiếc lá, những viên đá hay những loại hạt Thành phẩm thu được sẽ được các em tự sắp xếp, phân loại theo màu sắc, hình dạng, kích thước Một hoạt động đơn giản như thế cũng đã giúp trẻ vận dụng các kỹ năng toán học và khoa học. Hay như việc cho trẻ STEAM với nước, cô giáo sẽ chuẩn bị sẵn cho trẻ một chậu nước nho nhỏ với các dụng cụ đi kèm là chai rỗng, cốc đo sau đó để cho mỗi trẻ thử nghiệm việc đổ đầy nước và so sánh nó. Hoạt động này sẽ giúp trẻ áp dụng được các kỹ năng toán học, khoa học và kỹ thuật. Hoặc đơn giản như cô giáo sẽ đưa ra các thử thách, cho trẻ tự xây dựng một mô hình kim tự tháp làm bằng giấy, cốc nhựa, chai nhựa .Sau đó yêu cầu trẻ đo đạc chiều cao của tháp và đếm số lượng cốc, chai, ly nhựa để xây tháp Từ đó trẻ sẽ vận dụng được kỹ năng toán học, kỹ thuật vào với nhau một cách hiệu quả. Song song với các hoạt động, cô giáo sẽ đưa ra những câu hỏi khác nhau để giúp trẻ tăng hiểu biết, kinh nghiệm, ví dụ như: “con gì đây con?”, “con có thể kể cho cô nghe cách con xây ngôi tháp này như thế nào không?”, “chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta cho bột nở vào nước con nhỉ?”, “làm thế nào để giúp bạn Dê qua cầu?”
7. 4 Trẻ mầm non không học lý thuyết hàn lâm, qua những bài giảng mà trẻ sẽ học qua chính những trải nghiệm mọi thứ diễn ra trong cuộc sống thực. Trẻ mầm non tư duy trực quan nên cho trẻ quan sát và tự thực hiện các thí nghiệm, các cô giáo sẽ tập trung đặt cho trẻ những câu hỏi để trẻ nói ra những suy nghĩ về những gì mà trẻ quan sát thấy được, nghe được. Như vậy, những lợi ích mà phương pháp STEAM có thể mang lại cho trẻ là vô cùng lớn, nhưng để tiếp cận dạy học theo phương pháp này cũng không phải là điều dễ dàng. Nhưng chắc chắn khi trẻ được tiếp cận với phương pháp này, bạn sẽ thấy trẻ rất say sưa, tập trung, tìm tòi khám phá và khơi gợi niềm đam mê, nhiệt huyết của trẻ. 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu Qua tìm hiểu phương pháp sử dụng STEAM tôi thấy sự khác biệt khác biệt giữa phương pháp giáo dục truyền thống và giáo dục STEAM như sau: Phương pháp giáo dục truyền thống Phương pháp giáo dục STEAM - Trẻ tiếp nhận tri thức bị động từ giáo - Trẻ tiếp nhận tri thức chủ động, viên. tích cực, thông qua trải nghiệm. - Lượng kiến thức, kỹ năng giới hạn - Lượng kiến thức, kỹ năng không bị theo độ tuổi. giới hạn. - Giáo viên giúp trẻ lĩnh hội tri thức - Giáo viên giúp trẻ lĩnh hội tri thức bằng cách cung cấp những nội dung có cung cấp nội dung dựa trên nhu cầu sẵn đã chuẩn bị. hứng thú, khả năng, kết quả của hoạt động trước đó để đưa ra yêu cầu mới. - Phương pháp chủ yếu là làm mẫu, - Tổ chức cho trẻ trải nghiệm và giảng giải và thuyết trình. hướng dẫn cho trẻ cách học, thảo luận nhóm. - Thời gian: cố định. - Thời gian: linh hoạt. - Tiến trình hoạt động cứng nhắc và - Tiến trình hoạt động mềm dẻo linh máy móc. hoạt. - Đánh giá dựa vào kết quả. - Đánh giá dựa vào quá trình trẻ thực hiện. - Giáo án, học liệu, phương tiện giáo - Trẻ cùng tham gia chuẩn bị học viên chuẩn bị sẵn. liệu, tự chọn phương tiện/học liệu. - Học liệu, phương tiện dùng để dạy - Dùng để khám phá và ứng dụng trẻ. vào thực tiễn. - Chương trình giáo dục mầm non - Quá trình thiết kế chế tạo trẻ tự rút truyền thống có đầy đủ các yếu tố ra kiến thức, kỹ năng cần lĩnh hội.
8. 5 S/T/E/A/M riêng lẻ trong chương trình. ==> Steam là 1 chuỗi các hoạt động kết nối thành 1 dự án xuyên suốt giúp trẻ hình thành kỹ năng của thế kỷ 21 Là một Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, thực hiện sự chỉ đạo của Phòng GD&ĐT về tiếp tục thực hiện chương trình giáo dục mầm non theo hướng lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng phương pháp dạy học STEAM nhằm nâng cao kiến thức cho đội ngũ giáo viên, tăng cường cho trẻ hoạt động trải nghiệm bằng các giác quan. Song trên thực tế trường tôi có những thuận lợi và khó khăn sau: a. Thuận lợi Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo của phòng GD&ĐT, sự ủng hộ của các cấp Ủy Đảng, chính quyền các cấp, các ban ngành đoàn thể và nhân dân địa phương đóng góp ủng hộ cả về cơ sở vật chất và tinh thần. Trường được xây dựng khang trang, sạch đẹp, được mua sắm đầy đủ trang thiết bị cho các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Ban giám hiệu nhà trường, quan tâm, tạo điều kiện để đội ngũ giáo viên được phát huy khả năng sáng tạo và năng lực của bản thân. 100% cán bộ, giáo viên được tham gia bồi dưỡng kiến thức về lý thuyết và thực hành về đổi mới phương pháp, hình thức trong các hoạt động giáo dục, đặc biệt là việc tiếp cận phương pháp giáo dục STEAM. Trường có đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình. Giáo viên có tinh thần ham học hỏi, đạt trình độ trên chuẩn cao. Trường có thư viện tư liệu, có trang fanpage riêng, có các bài giảng điện tử, các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ để tham khảo và khai thác. Trẻ trong độ tuổi khỏe mạnh, phát triển đồng đều. b. Khó khăn Các tổ chuyên môn sinh hoạt chưa có hiệu quả, còn dập khuôn máy móc. Việc đóng góp giờ dạy của giáo viên trong trường khi kiến tập chỉ mang tính chất chiếu lệ, chưa mạnh dạn, còn e ngại, sợ mất lòng, chưa mang tính xây dựng và phát triển, tiến bộ. Một số giáo viên còn mơ hồ, bối rối, chưa biết cách xây dựng kế hoạch dạy học STEAM, giáo viên chưa biết cách xây dựng kế hoạch trên phần mềm giáo dục. Chính vì vậy, việc xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch giáo còn chưa rõ ràng, lựa chọn đề tài chưa phù hợp với độ tuổi và khả năng của trẻ, việc theo dõi đánh giá trẻ chưa sát xao. Kiến thức truyền thụ cho trẻ còn ôm đồm, đôi khi còn xa vời mông lung với trẻ. Giáo viên ngại với việc cho trẻ tham gia trải
9. 6 nghiệm, khám phá. Bên cạnh đó chưa định hình được hình thức cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi. Tính đổi mới, sáng tạo trong hình thức tổ chức còn hạn chế dẫn đến ứng dụng phương pháp giáo dục phương pháp dạy học STEAM còn gặp nhiều khó khăn. Việc vận dụng đa dạng nguyên vật liệu chưa hiệu quả, chưa phát huy được tính tích cực, sáng tạo của trẻ, giáo viên còn dạy trẻ theo cách thụ động. Môi trường xây dựng chưa có sự liên kết tại các góc, nguyên liệu nghèo nàn, màu sắc loè loẹt, góc mở còn nhiều hạn chế. Phụ huynh chưa quan tâm đến quan điểm đổi mới trong giáo dục mầm non hiện nay, thái độ hợp tác giáo dục trẻ chưa rõ ràng, chưa đồng thuận với giáo viên. Tỷ lệ trẻ một số lớp còn đông dẫn đến khó khăn trong tổ chức các hoạt động cho trẻ trải nghiệm. c. Số liệu điều tra khi thực hiện đề tài Để có được kết quả cao trong công tác nghiên cứu đề tài, tôi đã tiến hành khảo sát một số nội dung với tổng số 43 giáo viên như sau: Trước khi thực hiện đề tài STT Nội dung Tốt Khá TB 1 Biết xây dựng kế hoạch trên phần mềm và xây dựng kế hoạch giáo dục 11/43 14/43 18/43 ứng dụng phương pháp dạy học STEAM. 2 Biết đánh giá sự phát triển của trẻ 11/43 14/43 18/43 theo độ tuổi. 3 Đổi mới trong lựa chọn nội dung, phương pháp giảng dạy, sáng tạo trong hình thức tổ chức các hoạt động 11/43 14/43 18/43 giáo dục STEAM 4 Biết xây dựng môi trường lấy trẻ làm 15/43 16/43 12/43 trung tâm 5 Vận dụng nguyên vật liệu đa dạng, 16/43 16/43 11/43 hiệu quả 6 Phát huy khả năng tích cực, sáng tạo 12/43 14/43 15/43 ở trẻ Nhìn vào bảng khảo sát ta thấy việc giáo viên biết xây dựng kế hoạch trên phần mềm và xây dựng kế hoạch giáo dục ứng dụng phương pháp dạy học
10. 7 STEAM, biết đánh giá sự phát triển của trẻ theo độ tuổi, đổi mới trong lựa chọn nội dung, phương pháp giảng dạy, sáng tạo trong hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục STEAM, biết xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm. Vận dụng nguyên vật liệu đa dạng, hiệu quả, phát huy khả năng tích cực, sáng tạo ở trẻ còn nhiều hạn chế. Chính vì thế sau khi nghiên cứu đề tài tôi đã tìm ra: “Một số giải pháp chỉ đạo giáo viên bước đầu ứng dụng phương pháp dạy học STEAM trong các hoạt động giáo dục” như sau: 3. Các biện pháp đã tiến hành 3.1. Biện pháp 1: Nghiên cứu tài liệu về phương pháp dạy học STEAM Để có đủ năng lực quản lý và chỉ đạo giáo viên ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM vào triển khai chương trình giáo dục mầm non thì người quản lý phải hiểu rõ ý nghĩa và vai trò của phương pháp STEAM đối với chất lượng tổ chức các hoạt động cho trẻ đồng thời nắm chắc các nguyên tắc, cách thức triển khai phương pháp STEAM sao cho phù hợp với điều kiện thực tiễn, khả năng của giáo viên và nhu cầu của trẻ. Chính vì vậy tôi đã tập trung nghiên cứu chương trình giáo dục mầm non để nắm bắt và lưu ý đến những vấn đề cần điều chỉnh, cải tiến theo cách tiếp cận mới. Trên cơ sở đó lựa chọn nội dung có thể áp dụng phương pháp dạy học STEAM sao cho vẫn đáp ứng đầy đủ chương trình khung. Tôi đã tập trung nghiên cứu các tài liệu bồi dưỡng phương pháp dạy học STEAM qua các trang mạng STEAM garten, STEAM one, tạp chí giáo dục và trang sách dân tộc. Tham gia đầy đủ các buổi chuyên đề do Phòng GD&ĐT tổ chức như chuyên đề Bồi dưỡng kỹ năng quản lý trong trường mầm non; Chuyên đề Xây dựng môi trường lớp học lấy trẻ làm trung tâm, kích thích tư duy và đáp ứng nhu cầu của não bộ; Chuyên đề Phát triển chương trình giáo dục nhà trường, ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến tại trường mầm non Huyện. (Hình ảnh học tập chuyên đề tại trường mầm non Huyện) Tích cực tìm kiếm tài liệu thông tin, tài liệu về phương pháp dạy học STEAM trên mạng internet. Tham khảo tài liệu và vận dụng các phương pháp dạy học STEAM vào thiết kế các hoạt động giáo dục trong tài liệu Giáo dục - Đào tạo Hà Nội ensprie. Trao đổi kinh nghiệm với giáo viên, đồng nghiệp các trường bạn trong Huyện, Thành phố đã ứng dụng phương pháp dạy học steam hiệu quả. Tham khảo các hình ảnh, video trên mạng, ý tưởng sáng tạo trên trang Bookid, tư liệu mầm non, KiddiHub, giáo dục steam mầm non, TELE
11. 8 STEAM Innovation Center, thư viện mầm non, Giáo dục STEM mầm non, chia sẻ trên trang fanpage của trường để giáo viên cùng tham khảo và học tập, tăng cường thêm tư liệu tích lũy cho bản thân và đồng nghiệp, đồng thời làm nguồn tư liệu minh họa cho giáo viên trong quá trình bồi dưỡng, tổ chức triển khai ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM. Để hiểu và nắm rõ phương pháp truyền thống và giáo dục STEAM tôi đã không ngừng tìm tòi và học hỏi tiếp cận phương pháp giáo dục mới để chỉ đạo và hướng dẫn giáo viên áp dụng có hiệu quả trong việc tổ chức các hoạt động, giúp giáo viên hiểu rõ việc tổ chức các hoạt động STEAM mang đế những lợi ích gì và hiệu quả như thế nào đối với trẻ. Sau khi được tiếp cận với phương pháp mới, với ý thức tích cực nghiên cứu, tự học, tự bồi dưỡng bản thân tôi đã tích lũy được một số kiến thức, kỹ năng nhất định để chỉ đạo giáo viên tiến hành triển khai ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM trong các hoạt động giáo dục tại nhà trường. 3.2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên chú trọng ứng dụng phương pháp dạy học STEAM và phân loại giáo viên theo khảo sát Trong 5 phương pháp giáo dục tiên tiến của thế giới: Montessori (Giáo dục phát triển toàn diện), Reggio Emilia (Trao quyền tự chủ cho trẻ), Glenn Doman (Phương pháp giáo dục sớm cho trẻ tại nhà), Steiner (Khai phá tiềm năng của trẻ), STEAM (Phương pháp giáo dục tích hợp), các phương pháp kể trên, mỗi phương pháp đều có những ưu việt riêng. Nhằm triển khai thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học và sát với thực tiễn tôi mạnh dạn lựa chọn ứng dụng phương pháp dạy học STEAM để chỉ đạo giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục trong nhà trường. * Xây dựng kế hoạch Xây dựng kế hoạch năm học chỉ đạo chuyên môn phải đáp ứng xu thế đổi mới của xã hội và phù hợp với nhu cầu thực tế của nhà trường, địa phương. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên phải cụ thể theo từng giai đoạn, dựa vào yêu cầu nhiệm vụ chung, cụ thể của từng năm học và tình hình thực tế của nhà trường để xác định các nội dung bồi dưỡng trong tháng. Mục tiêu đặt ra ngay từ đầu năm học là 100% giáo viên phải được tiếp cận chuyên sâu với phương pháp dạy học STEAM. Ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên, cụ thể như sau: