Đơn công nhận Sáng kiến Một số giải pháp xây dựng môi trường học tập tích cực, an toàn, thân thiện cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi

Nội dung tài liệu: Đơn công nhận Sáng kiến Một số giải pháp xây dựng môi trường học tập tích cực, an toàn, thân thiện cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi

1. 3 + Một số trẻ nhút nhát, chưa mạnh dạn, tích cực tham gia vào các hoạt động tạo môi trường cùng cô nên chưa phát huy được tính tích cực học tập của bản thân. + Do phụ huynh đa số là người dân tộc nên chưa thật sự quan tâm đến việc tạo môi trường học tập tại gia đình cho trẻ. Việc phối hợp với phụ huynh thông qua tuyên truyền qua nhóm zalo của lớp còn khó khăn do phụ huynh ít sử dụng điện thoại thông minh. Vậy bản thân tôi thấy được tầm quan trọng của việc tạo môi trường đối với sự phát triển của trẻ nên đã lựa chọn và thực hiện xây dựng môi trường học tập tích cực, an toàn, thân thiện cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi nhằm khắc phục những tồn tại và nâng cao hiệu quả của việc tạo môi trường để trẻ có thể phát triển toàn diện. Qua khảo sát trực tiếp trên trẻ kết quả cụ thể như sau: Bảng 1: Kết quả khảo sát trẻ trước khi áp dụng giải pháp Khả năng nhận thức của trẻ Tổng Nội dung khảo sát số trẻ Đạt Tỷ lệ Chưa đạt Tỷ lệ Trẻ có kỹ năng thao tác với đồ 31 13 41,9% 18 58,1% dùng, đồ chơi Trẻ tích cực, hứng thú tham gia 31 12 38,7% 19 61,3% các hoạt động. Trẻ tạo ra các sản phẩm sáng 31 14 45,2% 17 54,8% tạo trong quá trình hoạt động Nhìn vảo bảng khảo sát này chúng ta thấy rằng kỹ năng thao tác với đồ dùng đồ chơi cũng như mức độ hứng thú của trẻ khi tham gia hoạt động và khả năng tạo các sản phẩm trong quá trình hoạt động của trẻ còn thấp. Với những khó khăn trên tôi dần khắc phục học hỏi nghiên cứu tìm ra các giải pháp xây dựng môi trường học tập tích cực, an toàn, thân thiện cho trẻ. Qua đó khắc phục những hạn chế của giải pháp cũ, nâng cao chất lượng xây dựng môi trường học tập cho trẻ đạt hiệu quả nhất * Tính mới của giải pháp: - Giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường giáo dục tích cực, an toàn, thân thiện cũng như biết khai thác môi trường một cách triệt để, sinh động, sáng tạo hơn. - Biết cách tổ chức các hoạt động trải nghiệm, các trò chơi sáng tạo giúp trẻ tích cực, hứng thú tham gia vào các hoạt động. - Đối với phụ huynh đã có những thay đổi về nhận thức đối với việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ từ đó đã ủng hộ nhiệt tình và phối hợp trong việc chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả mong muốn.
2. 4 * Nội dung giải pháp: Để khắc phục những nhược điểm và phát huy những ưu điểm của các giải pháp cũ tôi đã mạnh dạn đưa ra các giải pháp sau: * Giải pháp 1: Học tập và bồi dưỡng kiến thức về xây dựng lớp học “Tích cực - an toàn - thân thiện” Bản thân tôi cũng không ngừng học tập tự bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, tham khảo thêm tài liệu, học hỏi ở bạn bè đồng nghiệp để có thêm một số kiến thức vận dụng vào trong quá trình giảng dạy và ngày một nâng cao chất lượng giáo dục trẻ tốt hơn. Để có thể thực hiện tốt hoạt động “Xây dựng môi trường giáo dục tích cực, an toàn, thân thiện” trước hết là giáo viên mầm non tôi không chỉ nghiên cứu nắm vững mục đích yêu cầu của hoạt động mà tôi còn cần phải nắm chắc được các phương pháp và biện pháp thực hiện tạo ra môi trường tích cực - an toàn - thân thiện đúng nghĩa, mỗi ngày đến trường là một ngày vui, tạo sân chơi cho trẻ vừa học vừa chơi và giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng, không bị gò bó, áp đặt giúp trẻ hiểu bài sâu và vận dụng những điều đã học vào thực tế hàng ngày của trẻ. Vì vậy để trẻ lớp tôi cùng cô xây dựng được một lớp học tích cực - an toàn - thân thiện nhằm phát huy tính tích cực của trẻ đến trường thì tôi đã: - Bản thân tôi không ngừng học tập để phấn đấu - Tôi và trẻ luôn có cảm xúc tích cực; - Phương pháp dạy học vui vẻ, lôi cuốn; - Trẻ được tự do sáng tạo và có môi trường gắn kết thân thiện với nhau. Tôi luôn tạo cơ hội cho trẻ thể hiện và được công nhận giá trị bản thân trẻ. Những buổi đầu khi có học sinh tôi gặp ít khó khăn vì chưa quen nếp của trẻ, trẻ nghỉ hè lâu nên các kỹ năng đơn giản nhất trẻ không đạt, rồi tính cách trẻ khác nhau Tôi bắt đầu quan sát chú ý đến từng trẻ rồi tính cách trẻ dần dần tôi quen nếp của trẻ và trẻ bước đầu theo nếp của cô. Cứ như vậy qua mấy tháng đầu năm học tôi đã hiểu hết tính của trẻ. Tôi đánh giá sự tiến bộ của trẻ so với bản thân trẻ, không so sánh với trẻ khác. Kiên nhẫn với trẻ, chờ đợi trẻ, khuyến khích trẻ bộc lộ cảm xúc, ý nghĩ và tự tin diễn đạt bằng lời. Luôn động viên trẻ tự tin vào bản thân: Ví dụ: “Cô nghĩ nhất định con sẽ làm được”, “Lần sau con sẽ làm tốt hơn” khuyến khích trẻ tham gia, hợp tác để cùng phát triển. Khuyến khích trẻ trao đổi, hợp tác thực hiện ý tưởng chơi (cùng hoạt động và giúp đỡ lẫn nhau). Khuyến khích trẻ tham gia thảo luận xây dựng nội quy lớp học, xây dựng quy tắc hoạt động trong các góc. Khuyến khích trẻ hợp tác chuẩn bị, làm đồ dùng, đồ chơi, trang trí, sắp xếp, vệ sinh môi trường hoạt động cùng cô. Tôi thường giành thời gian vào lúc đón và trả trẻ để hiểu về trẻ nhiều hơn tôi nói chuyện chia sẻ với trẻ và lắng nghe trẻ. Trong tất cả các hoạt động một
3. 5 ngày của trẻ tôi luôn lắng nghe, hỗ trợ trẻ kịp thời khi cần thiết. Chấp nhận các ý kiến của trẻ. Cùng chia sẻ ý tưởng chơi với trẻ, không áp đặt ý của mình. Hỗ trợ nhóm trẻ và hỗ trợ từng cá nhân trẻ đúng lúc, nếu trẻ không giải quyết được, tôi hỗ trợ trẻ tìm cách giải quyết. Luôn tin tưởng, khuyến khích trẻ. Khen gợi, động viên những thành công dù nhỏ của trẻ một cách kịp thời. không chê cười khi trẻ thất bại, động viên để trẻ tiếp tục cố gắng. Thay vì la mắng, dọa dẫm, hãy cho trẻ được sai lầm, được nói ra cảm xúc của mình. Điều đó sẽ giúp trẻ tiếp thu tốt hơn, tự tin và hòa đồng hơn. Từ đó, rèn luyện ý thức và khả năng tập trung từ chính nhận thức của bản thân mình. Lớp học hạnh phúc là nơi giúp giáo viên và học sinh hình thành cũng như duy trì các trạng thái cảm xúc tích cực. Mỗi lớp học hạnh phúc sẽ tạo nên một môi trường mà ai tham gia cũng cảm thấy hạnh phúc. Được tham gia vào các lớp học hạnh phúc sẽ giúp cho mỗi cá nhân thiết lập được các tình cảm lành mạnh, góp phần phát triển nhân cách tốt đẹp. Sau khi áp dụng tôi thấy trẻ bắt nhịp nhanh hơn với lớp học, trẻ tự tin hơn khi đến lớp và sự dỗi hờn, khóc lóc thậm chí gào thét dần được thay thế bằng nét mặt buồn và nụ cười dần tươi trên mỗi khuôn mặt khi được đến lớp. * Giải pháp 2: Xây dựng môi trường học tập tích cực, an toàn, thân thiện cho trẻ 2.1. Môi trường trong lớp học Đối với trẻ mầm non, lớp học chính là mái nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác đầu tiên khi trẻ bước vào lớp đó là sự gần gũi, thân thiện giống nhà của mình. Trong ngôi nhà ấy phải có sự tươi mới, hấp dẫn của những bức tranh, bức ảnh trang trí phù hợp theo chủ đề, phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Trong trường, lớp mẫu giáo, môi trường hoạt động của trẻ được tổ chức theo nguyên tắc học mà chơi, chơi mà học. Vì vậy khi xây dựng và tổ chức môi trường cho trẻ hoạt động giáo viên cần chú ý đến các yếu tố sau: + Không gian của lớp + Mục đích tổ chức các hoạt động + An toàn đối với trẻ + Các nhu cầu của trẻ đặc biệt (khuyết tật) + Linh hoạt, dễ thay đổi theo mục đích giáo dục và theo chủ đề Phòng học phải đảm bảo đủ ánh sáng, nhiều không gian mở, sạch sẽ. Không gian trong lớp cần phải thoáng và đủ để giáo viên đón trẻ, tiếp xúc, gặp gỡ, trò chuyện với phụ huynh. Bản thân tôi đang phụ trách là trẻ 5 - 6 tuổi, vào đầu năm học các cháu đi học ít khóc nhè nhưng thỉnh thoảng vẫn còn một số trẻ khi đến lớp vẫn không muốn vào và không chịu đi học. Những khoảnh khắc ấy, phụ huynh lại nhìn tôi
4. 6 và hỏi: “Ở lớp có việc gì hay sao mà sáng nay cháu không muốn đi học cô ơi” hay “Cô ơi hôm nay cháu muốn ở nhà chứ không muốn đi học gì cả?” Chính những câu nói này làm tôi cảm thấy buồn và suy nghĩ: “Làm thế nào để trẻ có cảm xúc vui vẻ và tạo cho trẻ những tiếng cười ngay khi bước chân vào cửa lớp?” Và tôi chợt nghĩ ra ý tưởng đón trẻ ngay tại lớp bằng một “MENU cảm xúc”, khi đến lớp trẻ được tự do lựa chọn cách chào mà mình thích và sau đó cô giáo sẽ chào đón trẻ theo cách mà trẻ chọn. Với cách này tôi thấy rất phù hợp và có thể áp dụng cho trẻ tại lớp của tôi. Vì khi chào đón trẻ như vậy tôi thấy các cháu rất vui vẻ và phấn khích khi vào lớp học. Ví dụ: Trẻ chọn và đập tay vào biểu tượng hình hai bàn tay thì cô và trẻ sẽ đập hai tay vào nhau và hô “yeah”; Nếu trẻ chọn biểu tượng xin hào hello thì cô và trẻ sẽ giơ tay lên hello,vv Với từng trẻ, bản thân tôi chú ý luôn động viên kịp thời, tôn trọng sự lựa chọn và tạo cho trẻ những tâm thế thoải mái ngay từ khi đến lớp. Lớp học bố trí các trang thiết bị, đồ dùng học liệu, giá, tủ phải dễ dàng di chuyển, có không gian để trẻ hoạt động cá nhân hoặc hoạt động nhóm, cả lớp. Đảm bảo không gian bố trí cho việc ăn và ngủ trưa. Trang trí môi trường trong lớp, bố trí tranh ảnh ở các góc phải đảm bảo thẩm mỹ, mang tính mở, trang trí những hình ảnh gần gũi với cuộc sống của trẻ. Ở mảng chủ đề giáo viên trang trí bằng những sản phẩm của cô và trẻ cùng làm trong quá trình khai thác chủ đề, tạo sự mới mẻ, hấp dẫn, kích thích trẻ hoạt động. Nội dung trang trí các góc phải phù hợp với tên gọi của góc để trẻ dễ dàng nhận biết. Tên các góc chơi cần được viết to theo đúng quy định mẫu chữ để giúp trẻ làm quen với chữ cái. Tên các góc nên chọn những tên gần gũi với trẻ và phù hợp với đặc điểm của trường, lớp và địa phương. Hình ảnh trang trí phải vừa tầm mắt của trẻ: Không quá cao, không quá thấp. Thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ. Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu, gần gũi và phù hợp với nội dung từng chủ đề đang thực hiện. Hoạt động góc là một hình thức hoạt động đặc biệt trong đời sống của trẻ mầm non, đó là nơi trẻ thỏa mãn sở thích, nhu cầu vui chơi, nhận thức và cảm nhận về thế giới xung quanh. Hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện, củng cố kiến thức đã học, là nơi trải nghiệm, khám phá những cái mới và phát huy khả năng sáng tạo của trẻ. Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú, đa dạng hơn. Giúp trẻ tìm hiểu và khám phá cái mới, hoạt động với đồ vật và rèn luyện kỹ năng. Các lớp mẫu giáo bố trí 5 góc: Góc phân vai, góc học tập, góc xây dựng, góc nghệ thuật, góc thiên nhiên. Ngoài các góc chính cô còn bố trí thêm góc địa phương, góc làm đẹp, góc stem, góc kỹ năng cho trẻ hoạt động.
5. 7 + Góc học tập: Trẻ lớp tôi 5 - 6 tuổi, tôi chú trọng cho trẻ được làm quen với 10 số và 29 chữ cái vì vậy tôi đã trang trí cây chữ cái là mảng rời, trên cây thể hiện 29 chữ cái, những chữ nào trẻ đã học tôi cho trẻ tìm và cất vào túi được thể hiện bên cạnh cây chữ cái, những chữ nào đang học tôi cho trẻ tìm và dán vào một mảng riêng mà trẻ có thể thấy được, hoặc cho trẻ tháo chữ ghép từ thể hiện chữ cái mình đang học bên cạnh đó là bảng chữ số mỗi một số tôi thể hiện một đồ vật khác nhau phù hợp với chủ đề. Tôi cho trẻ đếm và bỏ vào đúng ô mà thể hiện kết quả đếm đó. Qua đó trẻ rất hứng thú trẻ thuộc chữ cái và chữ số rất nhanh. + Góc nghệ thuật: Ở góc nghệ thuật với chủ đề: Động vật cô thường chỉ cho trẻ tô màu các con vật, tuy nhiên để trẻ hứng thú tích cực hơn cô sẽ chuẩn bị nhiều nguyên vật liệu để trẻ sáng tạo như “Làm con cừu” từ những miếng bông, băng dính 2 mặt, hột hạt để trẻ gắn đính tạo thành con cừu, hoặc hướng dẫn trẻ làm con sâu từ giấy màu, ống hút, làm con thỏ bằng lõi giấy vệ sinh... + Góc steam: Đưa ra nhiều dự án để trẻ hoạt động: Dự án làm quà tặng cô giáo, làm nhà nổi chống lũ, làm cầu vòm, dự án làm chong chóng... + Góc kỹ năng: Tôi thiết kế các bảng chơi kẹp áo, kéo khóa, xâu dây..., các bộ đồ chơi kẹp tóc, đánh răng, trang điểm... Đồ dùng đồ chơi ở các góc phải phù hợp với độ tuổi và mục đích giáo dục trẻ theo từng chủ đề, kích thích trẻ phát triển các lĩnh vực vận động, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm và mối quan hệ xã hội. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu trong từng góc được sắp xếp phải dễ thấy, dễ lấy, dễ lựa chọn dễ cất sau khi chơi xong. Màu sắc, hình dáng đồ dùng đồ chơi đẹp, hấp dẫn trẻ, đảm bảo an toàn, thường xuyên vệ sinh các giá và đồ dùng, đồ chơi sạch sẽ. Ngoài những đồ dùng đồ chơi được cấp phát tôi đã làm thêm đồ dùng tự tạo từ phế liệu phù hợp với từng chủ đề nhưng có thể sử dụng cho nhiều hoạt động khác nhau. Đồ chơi tự tạo phải đảm bảo thẩm mỹ, an toàn, bền đẹp. Ví dụ: Chủ đề “Quê hương đất nước Bác Hồ” cô cùng trẻ làm ngôi nhà sàn từ những chiếc que kem gắn đính lại tạo thành ngôi nhà, phần mái nhà được gắn bằng cọ...với việc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên và trẻ được cùng cô tạo ra những đồ dùng như vậy sẽ giúp trẻ yêu thích trường lớp hơn. Đồ dùng đồ chơi trong góc quyết định nội dung chơi ở các góc. Vì vậy, đồ dùng đồ chơi trong các góc tôi không bày quá nhiều, tràn lan các chủ đề mà ý định tôi muốn trẻ làm được gì, học được gì, ôn luyện kỹ năng gì hay khám phá điều gì thông qua chủ đề đó tôi mới bày ra. Các đồ dùng cá nhân của trẻ có ký hiệu riêng giúp trẻ làm quen với các kí hiệu đồng thời giúp trẻ tự lấy, cất đồ dùng mà không cần sự trợ giúp của cô. Qua đó giáo dục trẻ có ý thức tự bảo quản đồ dùng của mình.
6. 8 2.2. Xây dựng môi trường hoạt động ngoài lớp học Môi trường ngoài lớp học trước đây giáo viên chưa thật sự quan tâm và chú trọng nhưng đến nay với việc chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu nhà trường về việc xây dựng môi trường phát huy tính tích cực của trẻ đảm bảo môi trường học tập cho trẻ phải an toàn, thân thiện giáo viên đã biết bố trí các hình ảnh tuyên truyền về nề nếp, lễ giáo của trẻ ở những mảng tường.... Hành lang các lớp học giáo viên bố trí tranh tuyên truyền về biển đảo quê hương, phòng chống tai nạn thương tích, an toàn giao thông, công khai bảng theo dõi cân nặng chiều cao của trẻ. Riêng góc thiên nhiên tôi bố trí ngoài trời tận dụng khoảng hiên ngoài lớp cho trẻ hoạt động thoải mái tránh sự ồn ào cho các góc khác. Góc thiên nhiên cần chuẩn bị 1số chậu hoa cây cảnh cho trẻ chăm sóc. Khu vực nhà vệ sinh giáo viên treo biển nhà vệ sinh nam và nữ giúp trẻ phân biệt và đi đúng nơi quy định. Trong nhà vệ sinh có sọt để giấy rác, phía ngoài nhà vệ sinh có hệ thống nguồn nước, vòi nước để trẻ rửa tay sau khi đi vệ sinh. Bên cạnh đó giáo viên treo tranh quy trình rửa tay bằng xà phòng giúp trẻ nhớ được quy trình rửa tay và rửa tay đúng cách. Môi trường bên ngoài lớp học rất quan trọng đối với sức khỏe và việc học tập vui chơi của trẻ. Chơi ngoài trời tạo cho trẻ nhiều cơ hội vận động toàn thân, phát triển kỹ năng vận động, phát triển các cảm giác khác nhau . Khu vực chơi với cát, nước và các vật liệu thiên nhiên: Bể chứa cát, nước hình con cua, con bướm, các dụng cụ như xẻng nhựa, giấy gấp thuyền, 1 số đồ vật chìm, nổi, khuôn các loại... ở khu vực này giáo viên tạo điều kiện cho trẻ thả thuyền, đong nước, thí nghiệm vật chìm, nổi, đào xới, tạo các sản phẩm bằng khuôn. Khu vực góc thiên nhiên, vườn hoa, cây cảnh tạo cho trẻ cảm giác vui vẻ, thư giãn, thoải mái, trẻ được hít thở bầu không khí trong lành, được hòa mình vào thiên nhiên, chăm sóc cây cối. Trẻ mầm non học những gì mới lạ, đẹp mắt, hấp dẫn gây được sự chú ý của trẻ vì thế việc tạo môi trường là rất cần thiết. Trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi bước đầu làm quen với hoạt động đọc viết nên việc tạo môi trường chữ viết cũng được chú ý bằng cách sử dụng các bảng biểu chỉ dẫn, tên của trẻ trên tủ, đồ dùng cá nhân, các mảng tường hoặc hành lang lớp học. 2.3. Cải tạo cảnh quan sân trường. Một trong những yếu tố để xây dựng môi trường “Xanh - sạch - đẹp- an toàn” phù hợp với đặc điểm hoạt động và tâm sinh lý của trẻ. Ngay từ đầu năm học, bản thân tôi đã cùng tham gia trồng cây xanh, hoa, tiểu cảnh xung quanh sân trường, tận dụng khu gầm cầu thang tạo không gian hoạt động bổ ích cho trẻ, khu vui chơi tôi treo và vẽ những hình ảnh đẹp, gần gũi với trẻ. Tôi cùng với bạn bè đồng nghiệp kết hợp với phụ huynh và học sinh suy nghĩ tìm những nguyên vật liệu tận dụng để tạo môi trường ở sân trường đẹp, thu hút sự yêu thích của trẻ xây dựng các góc chung của nhà trường cho trẻ hoạt động trải nghiệm như:
7. 9 - Góc truyền thống: ở đó trẻ được nhìn thấy những đồ vật quen thuộc giúp trẻ thêm hiểu biết về quê hương của mình như: Guồng quay nước, quạt lúa, máy cày, nong tằm, rọ tôm, rổ rá, quạt nan, nón lá, trang phục các dân tộc . - Góc âm thanh: Ở đó trưng bày các loại nhạc cụ đàn T’rưng, đàn bầu, đàn đá được các cô tạo nên từ những viên đá cuội dùng sơn và màu vẽ tạo nên những nốt nhạc xinh xẵn, hay những chiếc nồi hỏng cũng được các cô tô vẽ thành những nhạc cụ âm thanh, những chiếc gáo dừa, hộp bánh cũng được tận dụng để tạo ra các nhạc cụ cho trẻ vui chơi. - Góc Spa (Làm đẹp): Ngoài các góc học tập cô còn xây dựng góc làm đẹp để trẻ vui chơi. Cô sưu tầm các đồ dùng như máy sấy tóc, các dụng cụ trang điểm, làm đẹp, sơn móng tay để trẻ vui chơi và thêm yêu trường lớp. - Góc thư viện: Giáo viện tận dụng khu vực cầu thang xây dựng góc thư viện cho bé. Sử dụng những chiếc lốp ô tô cũ đan dây thừng làm nên những chiếc ghế cho trẻ ngồi, bàn đọc sách được trang trí các nhân vật trong các câu chuyện ngộ nghĩnh, hay làm những mảnh ghép của câu chuyện để trẻ ghép tranh tạo ra những câu chuyện, những chiếc sa bàn, những con rối được làm từ các nguyên liệu tự nhiên như vải, len, que củi giúp trẻ hứng thú, yêu thích học tập tại góc thư viện Để cảnh quan của nhà trường mỗi ngày càng xanh - sạch - đẹp, tôi đã cùng các giáo viên trong nhà trường tham gia trồng cây xanh, hoa trong các bồn hoa trong sân trường, cổng trường, trồng rau trong vườn trường là nơi để trẻ học tập, khám phá, trải nghiệm. Qua việc trang trí, cải tạo cảnh quan trong và ngoài lớp học tôi thấy trẻ yêu thích tới trường lớp hơn, trẻ hứng thú tích cực tham gia vào các hoạt động tại lớp học và ngoài lớp học. * Giải pháp 3: Tổ chức các hoạt động sáng tạo thu hút trẻ tham gia Ngoài việc tạo môi trường lớp học hấp dẫn để lôi cuốn trẻ còn có cả tình yêu thương, sự giao lưu tình cảm, xúc cảm giữa cô với trẻ, trẻ với trẻ trong các hoạt động hàng ngày tạo không khí thân thiện cho trẻ. Trẻ đến trường cần học tập, lĩnh hội kiến thức, kỹ năng thông qua các hoạt động như: Hoạt động học, hoạt động vui chơi, qua các trò chơi dân gian tập thể, các hoạt động ngoại khóa, thăm quan trong năm học như “Chương trình bé với an toàn giao thông, thăm quan đài tưởng niệm các anh hùng liệt sỹ, thăm quan bảo tàng tỉnh Yên Bái, tham quan trường tiểu học”... Từ đó để nhằm phát triển những khả năng của trẻ, hình thành những cơ bản ban đầu của nhân cách con người, tạo tiền đề cho sự phát triển của trẻ sau này. Đặc điểm nhận thức của trẻ mầm non là dễ nhớ nhưng lại nhanh quên. Vì vậy tôi đã bám sát vào mục tiêu của từng chủ đề, đặc điểm, tình hình của trẻ tại lớp mình để tìm ra các nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức linh hoạt, sáng tạo, hệ thống câu hỏi đưa ra ngắn gọn, phù hợp với khả năng của trẻ để tổ chức cho trẻ học tập, vui chơi một cách thoải mái, không gò ép, không áp đặt trẻ.
8. 10 Ngoài ra để các hoạt động dạy học và vui chơi thêm sinh động, sáng tạo, gây được sự tập trung chú ý của trẻ tôi luôn chuẩn bị các đồ dùng, đồ chơi trực quan đảm bảo tính sư phạm, màu sắc, hình dáng rõ nét bắt mắt,phù hợp với nội dung của từng bài cụ thể như: Tranh ảnh, vật thật, sa bàn đặc biệt là thiết kế bài giảng điện tử để tổ chức cho trẻ hoạt động. Trò chuyện tiếp xúc với trẻ cởi mở, luôn lắng nghe các ý kiến của trẻ, khi trẻ làm chưa đúng hoặc trả lời sai thì luôn nhẹ nhàng động viên, khích lệ trẻ, không quát mắng trẻ tạo cho trẻ cảm giác tự tin hơn. Trong các hoạt động ngày hội ngày lễ như: “Ngày hội đến trường của bé”, “Bé vui hội trăng rằm”, “Ngày hội của các thầy cô giáo 20/11”, “Tết và mùa xuân”, “Ngày hội của bà, mẹ và cô giáo 8/3”, “Ngày tết thiếu nhi 1/6” tôi cùng với nhà trương, các giáo viên trong nhà trường tổ chức cho trẻ tham gia biểu diễn các tiết mục văn nghệ, hay cùng tham gia các hội thi do trường tổ chức. Không những thế ở những giờ hoạt động ngoài trời, giờ chơi tự do tôi còn tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian như: Kéo co; Rồng rắn lên mây; Bịt mắt bắt dê...qua các trò chơi này trẻ rất tích cực hưởng ứng tham gia.Những buổi chiều thứ 6 hàng tuần thường xuyên tổ chức các hoạt động đóng chủ điểm nhằm kích thích trẻ trong lớp mạnh dạn thi đua trả lời, biểu diễn các bài thơ, bài hát, câu chuyện...trong chủ đề vừa học. Bên cạch đó bản thân tôi luôn sưu tầm các trò chơi mới như: - Ví dụ: Trò chơi: Bé mặc quần áo: Mục đích: Củng cố cho trẻ những hiểu biết về việc mặc quần áo phù hợp với thời tiết khác nhau (Trời nóng, trời lạnh, trời mưa) Chuẩn bị: Một số tranh, lô tô về quần áo, đồ dùng cho các thời tiết khác nhau, 3 tranh vẽ về hình ảnh trong các thời tiết (Trời nóng, trời lạnh, trời mưa), mỗi biểu tượng có thể kèm theo hình ảnh về cách ăn mặc phù hợp với thời tiết. Kết quả: Trẻ hào hứng, thích thú khi đến giờ chơi và khi tham gia chơi trẻ đã thể hiện rất tự nhiên. Với hình thức vừa học vừa chơi thông qua các trò chơi, những buổi trải nghiệm trẻ không những tích lũy thêm kinh nghiệm mà còn cảm thấy tự tin hơn, mạnh dạn hơn trong giao tiếp. Đó cũng là vốn sống cho trẻ sau này. Thông qua trò chơi, trải nghiệm trẻ không chỉ lĩnh hội kiến thức nhanh hơn mà còn tạo hứng thú cho trẻ tham gia vào giờ học tích cực, hiệu quả hơn. Để tổ chức cho trẻ chơi, nhằm củng cố ôn luyện các kiến thức, và tập cho trẻ biết thi đua lẫn nhau tự tin, vững vàng, tạo tâm thế vững chắc cho trẻ bước vào lớp 1. * Giải pháp 4: Thông qua tuyên truyền kết hợp với phụ huynh và các đoàn thể Giáo dục trẻ không chỉ ở nhà trường mà cần phải kết hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Chính vì vậy mà việc kết hợp với gia đình trẻ là không thể thiếu đối với giáo dục mầm non.
9. 11 Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoạn. Tuyên truyền vận động các cấp Đảng, chính quyền, nhân dân địa phương chung tay cùng nhà trường xây dựng trường học thân thiện, xanh sạch đẹp an toàn. Nhà trường cần tranh thủ sự ủng hộ của Ban chấp hành cha mẹ học sinh để vận động nhân dân thấy được tầm quan trọng và ý nghĩa của việc xây dựng trường học thân thiện, xanh, sạch, đẹp, tạo môi trường lành mạnh cho con em nhân dân sinh hoạt, học tập vui chơi và thực hiện các hoạt động giáo dục của nhà trường là hết sức cần thiết. Môi trường đó có được rất cần sự ủng hộ và đóng góp của phụ huynh học sinh cũng như của các cấp chính quyền của địa phương và của các khu dân cư. Quan tâm giáo dục đạo đức trong nhà trường cũng như ngoài xã hội. Để cảnh quan của nhà trường mỗi ngày càng xanh - sạch - đẹp, tôi đã cùng với chi đoàn xây dựng công trình thanh niên, phối hợp vận động đoàn thanh niên trong xã trồng cây xanh, hoa trong sân trường, san gạt mặt bằng cải tạo khuôn viên. Tuyên truyền vận động phụ huynh hỗ trợ cây xanh, chậu cây cảnh, trang trí lớp với nhiều hình thức đẹp, sáng tạo cho các lớp học và tổ chức các buổi làm đồ dùng đồ chơi có sự giúp đỡ của phụ huynh hoặc sự đóng góp, sưu tầm nguyên vật liệu, phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ. Huy động phụ huynh ủng hộ những nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để làm đô dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động học tập vui chơi của trẻ. Có thể nói công tác kết hợp với phụ huynh là rất quan trọng và mang lại hiệu quả cao trong việc xây dựng môi trường học tập tích cự, an toàn, thân thiện cho trẻ.. Ví dụ: Ở buổi họp phụ huynh đầu năm tôi đã đưa ra một số hình ảnh góc học tập tại gia đình để phụ huynh tham khảo cách trang trí để có thể áp dụng cho trẻ tại nhà, hay giới thiệu một số loại sách cho trẻ học tập dễ dàng tại gia đình mình. Tóm lại: Khi xây dựng môi trường học tâp tích cực, an toàn, thân thiện cho trẻ tôi đã phối hợp các giải pháp với nhau một cách linh hoạt sáng tạo trên các giờ dạy, trong các hoạt động mang lại kết quả cao, thỏa mãn nhu cầu học tập của trẻ để góp phần giáo dục trẻ phát triển một cách toàn diện. Những thông tin cần được bảo mật (Không có) Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: - Các điều kiện về cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học. - Nhận thức và sự ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ huynh. - Trình độ, năng lực chuyên môn và nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ của giáo viên. - Sự quan tâm đầu tư của nhà trường về cơ sở vật chất.
10. 12 - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả: + Về phía trẻ: Bảng 1: Kết quả khảo sát trước và sau khi áp dụng sáng kiến tại lớp 5 tuổi C trường mầm non Tân Đồng (Tổng số trẻ 31 trẻ) So sánh tăng Kết quả trước Kết quả sau giảm trước và khi áp dụng khi áp dụng Nội dung tiêu chí TS sau khi áp dụng TT sáng kiến sáng kiến khảo sát trẻ (+), (-) Số trẻ Số trẻ Tỷ lệ % Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ % đạt đạt Trẻ có kỹ năng thao tác 1 31 13 41,9% 28 90,3% 15 48,4% với đồ dùng đồ chơi Trẻ tham gia các hoạt 2 31 12 38,7% 29 93,5% 17 54,8% động tích cực hứng thú Trẻtạo ra các sản 3 phẩm sáng tạo trong 31 14 45,2% 29 93,5% 15 48,3% quá trình hoạt động Nhìn vào bảng thực nghiệm trên ta thấy kết quả sau khi áp dụng biện pháp giáo dục đang nghiên cứu đã đem lại lợi ích và hiệu quả nhất định. Trẻ có kỹ năng thao tác với đồ dùng đồ chơi đầu năm so với thời gian thực nghiệm đã tăng lên 48,4%. Trẻ tham gia các họa động tích cực hứng thú cũng tăng lên đáng kể tăng 54,8%. Trẻ tạo ra các sản phẩm sáng tạo trong quá trình hoạt động tăng 48,3% so với trước khi áp dụng giải pháp * Về phía giáo viên: - Giáo viên đã nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của tạo môi trường tích cực - an toàn - thân thiện cho trẻ mầm non. - Giáo viên biết cách xây dựng môi trường đẹp phong phú, lôi cuốn, kích thích trẻ tham gia hoạt động một cách thoải mái, tự giác. - Biết tổ chức các hoạt động trải nghiệm, các trò chơi sáng tạo để trẻ tích cực, hứng thú tham gia. * Về phía phụ huynh: - Phối kết hợp với nhà trường và giáo viên để thực hiện tốt công tác cải tạo môi trường học tập cho trẻ. Phụ huynh hiểu được môi trường học tập tích cực - an toàn - thân thiện cho trẻ là rất cần thiết và có ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển toàn diện của trẻ; Phụ huynh tích cực tham gia các hoạt động cùng con ở
11. 13 trường để phối hợp cùng giáo viên trong hoạt động trang trí cải tạo cảnh quan trường lớp an toàn, thân thiện. * Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của người áp dụng thử sáng kiến: Sau khi có được kết quả tại lớp mẫu giáo 5 tuổi C trường mầm non Tân Đồng, tôi đã tiến hành áp dụng thử đồng thời các giải pháp của sáng kiến tại lớp mẫu giáo 5 tuổi A, 5 tuổi B trường mầm non Tân Đồng Theo ý kiến của người áp dụng sáng kiến đồng chí Kim Thị Sâm tại lớp 5 tuổi B trường Mầm Non Tân Đồng đã thu được những kết quả cụ thể như sau: + Về phía trẻ: Sau một thời gian thực hiện áp dụng các giải pháp sáng kiến “Xây dựng trường học tích cực - an toàn - Thân thiện” tôi nhận thấy có sự thay đổi tích cực trong kết quả chăm sóc giáo dục trẻ: Kiến thức, kỹ năng và mức độ hứng thú của trẻ đối với các hoạt động tăng lên rõ rệt. Trẻ luôn tự giác, vui vẻ tham gia hoạt động tích cực đã hình thành thói quen, lối sống văn minh cho trẻ một cách bền vững góp phần đưa chất lượng giáo dục của nhà trường phát triển đi lên. Bảng 2: Bảng khảo sát sau thực nghiệm tại lớp 5 tuổi B trường mầm non Tân Đồng với số trẻ 31 trẻ: So sánh tăng Kết quả trước Kết quả sau giảm trước và khi áp dụng khi áp dụng Nội dung tiêu chí TS sau khi áp dụng TT sáng kiến sáng kiến khảo sát trẻ (+), (-) Số trẻ Số trẻ Tỷ lệ % Tỷ lệ % Số trẻ Tỷ lệ % đạt đạt Trẻ có kỹ năng thao tác 1 31 12 38,7% 29 93,5% 17 54,8% với đồ dùng đồ chơi Trẻ tham gia các hoạt 2 31 13 41,9% 28 90,3% 15 48,4% động tích cực hứng thú Trẻ tạo ra các sản 3 phẩm sáng tạo trong 31 14 45,2% 29 93,5% 15 48,3% quá trình hoạt động + Về phía giáo viên: Giáo viên đã quan tâm nhiều hơn đến việc xây dựng môi trường giáo dục hướng đến trẻ trong tất cả các hoạt động Giáo viên biết sử dụng linh hoạt, sáng tạo, phối kết hợp các phương pháp giáo dục đúng lúc, đúng chỗ, phù hợp giúp đem lại hiệu quả giáo dục cao, giúp phát huy tính tích cực của trẻ.