Đơn công nhận Sáng kiến Một số biện pháp phối hợp cùng phụ huynh giúp trẻ mẫu giáo hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử

Nội dung tài liệu: Đơn công nhận Sáng kiến Một số biện pháp phối hợp cùng phụ huynh giúp trẻ mẫu giáo hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử

1. 3 lực, nghiêm cấm trẻ em dưới 18 tuổi cũng có thể tải xuống, khiến các cháu bị nhiễm các nội dung không lành mạnh, ảnh hưởng đến tâm lý và sự phát triển trong tương lai. Điều này rất đáng lo sợ, khiến tôi thực sự băn khoăn và lo lắng rằng các bé nếu không được bố mẹ kiểm soát khi xem điện thoại, ti vi rồi sẽ như thế nào? Hiện nay ở nhiều gia đình, có nhiều trường hợp ghi nhận tình trạng “ nghiện sử dụng điện thoại thông minh”, “nghiện tivi”. Mỗi khi các cháu đi lớp thì không sao, cứ ngày nghỉ ở nhà hoặc giờ đi học về là các cháu chỉ làm bạn với “tivi, điện thoại” cha mẹ không có cách nào ngăn cản được. Đây là vấn đề cực kỳ nguy hiểm cho các bé và sự phát triển của chúng trong tương lai không chỉ về sức khỏe như mắt, thể chất mà còn ảnh hưởng lớn đến tâm lý. Vì vậy câu hỏi đặt ra cho các bậc phụ huynh là làm thế nào để cai nghiện Smartphone, cai nghiện ti vi cho trẻ? Bản thân tôi là một giáo viên mầm non trẻ, với gần 15 năm trong nghề, qua quá trình chăm sóc giáo dục trẻ trên lớp đã nhận thấy sự khác thường trong việc tập trung chú ý của trẻ trong hoạt động. Và đặc biệt qua sự trao đổi, chia sẻ với các bậc phụ huynh, tôi cảm thấy rất băn khoăn, trăn trở rằng mình cần làm gì, có biện pháp nào để giúp các bậc phụ huynh trong việc đồng hành cùng con tại nhà mà hạn chế tối đa việc lạm dụng thiết bị điện tử. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “ Một số biện pháp phối hợp cùng phụ huynh giúp trẻ mẫu giáo hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử” nhằm mục đích giúp các con sử dụng các thiết bị điện tử đúng cách và khoa học hơn. 1. Giải pháp cũ thường làm Qua trao đổi với đồng nghiệp trong trường và qua nhiều năm đứng lớp mẫu giáo. Năm học 2020-2021 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 3TB2, ngay từ đầu năm học nhận cháu vào lớp, bản thân tôi đã tích cực trò chuyện với các cháu và trao đổi với các bậc phụ huynh để hiểu về nhận thức cũng như đặc điểm tâm sinh lý của từng cháu. Khi đó tôi biết rằng, rất nhiều các bạn trong lớp 3TB2 đã biết sử dụng một số các ứng dụng trên điện thoại như youtube hoặc các ứng dụng trò chơi khác nhau. Nhiều bạn chỉ cần có chiếc điện thoại trong tay, hay được mở ti vi là trẻ sẵn sàng ngồi một góc xem cả ngày không biết chán. Chỉ cần rời điện thoại ra hay tắt ti vi đi là khóc mếu đòi bố mẹ lấy lại ngay. Vì thế mà phương pháp bố mẹ dỗ con cái bằng cách đưa điện thoại đang khá phổ biến tại các gia đình phụ huynh lớp 3TB2. Mỗi khi trẻ chơi điện thoại hay xem ti vi quá nhiều, cha mẹ đã có những cách làm như sau:
2. 4 * Về phía phụ huynh: - Đột ngột tịch thu điện thoại: Nhiều bố mẹ nghĩ rằng trẻ con “không biết gì” nên chỉ cần tịch thu điện thoại là có thể bỏ được thói quen nghiện “smart phone” của trẻ. - Quát mắng, dùng đòn roi để bắt bé không xem điện thoại Phương pháp này khá phổ biến và được rất nhiều phụ huynh áp dụng với quan niệm rằng: “Thương cho roi cho vọt”, nếu không nghiêm khắc trẻ sẽ không sợ mà thay đổi, tiến bộ. - Cài đặt hình nền ma quỷ, vẽ quầng thâm mắt để dọa bé sợ để tránh xa điện thoại Để chấm dứt tình trạng cứ về đến nhà là đòi điện thoại, khi ăn là điện thoại, một số mẹ đã tải các hình nền có khuôn mặt ma quỷ đáng sợ trên mạng hoặc mua ốp điện thoại hình con vật mà bé rất sợ như: gián, chuột, rắn,.. Nguy hiểm hơn nữa, một số mẹ khi bé ngủ còn vẽ quầng thâm vào mắt bé, nói dối con là do con xem nhiều điện thoại nên bị như thế để hù dọa trẻ. Nhiều người nghĩ rằng, với “độc chiêu” này, bé sẽ sợ hãi, lâu dần từ bỏ việc xem các video trên điện thoại. Một cách nữa mà phụ huynh nào cũng áp dụng đó là lấy cô giáo ra hù dọa các con. Ba mẹ thường nói với con rằng: Mẹ gọi cho cô giáo đấy, mai mẹ đến mẹ bảo cô giáo là ở nhà con chưa ngoan * Về phía giáo viên: Khi trao đổi được ba mẹ phản ánh về tình trạng các con ở nhà cô giáo đã có cách giải quyết như sau: - Giáo dục, nêu gương: Thông thường khi được phụ huynh nhờ “ nhắc cháu” vì đối với phụ huynh trong mắt các con “ cô là tất cả”. Chính vì vậy cô cũng gọi học sinh đến âu yếm và nhắc nhở trẻ không được đòi bố mẹ điện thoại, cô giáo dục trẻ như thế là chưa ngoan rồi sau đó cô nhắc nhở trước lớp để “răn đe” cả những trẻ khác. - Thưởng, phạt bé ngoan: Sau khi cô quán triệt và nhắc nhở trước lớp, cô tiếp tục trao đổi và trò chuyện với phụ huynh về tình trạng cải thiện ở nhà như thế nào? Nếu trẻ nào ngoan hơn, biết nghe lời cô thì cô sẽ thưởng bé ngoan cuối tuần, và ngược lại, nếu bạn nào cô được biết về nhà chưa ngoan thì trẻ sẽ bị phạt “Không được” bé ngoan của tuần đó.
3. 5 Tôi đã có bảng khảo sát đầu năm trước khi áp dụng biện pháp như sau: Số trẻ được khảo sát: 25 trẻ Thường xuyên Ít khi STT Nội dung khảo sát Số lượng Tỷ lệ Số lượng Tỷ lệ Trẻ sử dụng ti vi, điện 1 thoại xem Youtube/ 22/25 88% 3/25 12% hoạt hình Cha mẹ sử dụng tivi, 2 điện thoại cho trẻ ăn/ 20/25 80% 5/25 20% khi làm việc riêng Cha mẹ xem điện thoại 3 25/25 100% 0 trước mặt con Dành thời gian trò 4 10/25 40% 15/25 60% chuyện/ chơi cùng con Trẻ chủ động tham gia một công việc được 5 8/25 32% 17/25 68% giao/ các hoạt động ở trường lớp Qua bảng khảo sát và qua những cách làm trên của cô giáo và phụ huynh tôi nhận thấy được những mặt ưu điểm và hạn chế sau: * Về ưu điểm: Trước mắt cha mẹ các con không xem ti vi hay điện thoại, giúp hạ hỏa cơn giận của cha mẹ. Trẻ nghe lời cô giáo, bố mẹ một cách tạm thời. Đạt được mục tiêu giáo dục của cô giáo. * Về hạn chế: Tâm lý trẻ em rất nhạy cảm, việc bố mẹ tịch thu đột ngột mà không có sự giải thích hay dành thời gian quan tâm đến bé đã khiến một số bạn có hành động cực đoan. Thực tế có rất nhiều bạn tự hành hạ bản thân khi bị bố mẹ “cách ly” điện thoại, các bạn ấy sẵn sàng gào khóc, khi, dỗi cả tiếng đồng hồ. Theo các chuyên gia giáo dục, việc quát mắng, phạt bé bằng đòn roi có thể ảnh hưởng nặng nề đến tâm lý non nớt của bé, lâu dần sẽ dẫn đến nhưng sang chấn
4. 6 tâm lý và tồn tại lâu dài trong trí nhớ của trẻ. Hay một số trẻ bị ám ảnh trong trí nhớ hình những con vật đáng sợ. Khi các bé đã quen và phát hiện “các con vật” trên điện thoại không gây hại cho bản thân như bố mẹ nói, đã dẫn đến tình trạng “nghiện” điện thoại càng nặng hơn. Thêm nữa, việc hù dọa không phải là cách tốt nhất để bỏ thói quen xấu cho các con. Sự tập trung chú ý của trẻ vào một vấn đề nào đó bị hạn chế. Giáo viên đã nhắc nhở trẻ với các hình thức. Tuy nhiên chỉ được một thời gian, hiệu quả giáo dục không cao. Việc cô giáo thưởng phạt bé ngoan cũng thế, lâu dần tạo cho trẻ thói quen “chẳng cần” bé ngoan, làm mất đi tính giáo dục lễ giáo, nêu gương mỗi cuối tuần. Từ những ưu điểm và hạn chế trên, tôi đã mạnh dạn đưa ra các giải pháp mới nhằm phối hợp với phụ huynh “cai nghiện” cho trẻ như sau: 2. Giải pháp mới cải tiến 2.1 Giải pháp 1: Tuyên truyền sâu rộng đến các các phụ huynh về lợi ích và tác hại của việc cho con xem ti vi, điện thoại quá nhiều. Thực tế cho thấy rằng, nhiều phụ huynh không hề nhận ra được rằng, con mình đang bị nghiện các thiết bị điện tử. Bởi bản thân cha mẹ cũng đang có điện thoại làm bạn khi đi làm, khi về nhà. Chỉ cần đáp ứng cho con để yên chuyện, để con hết mè nheo cho cha mẹ làm việc. Từ khi nhận lớp, tôi đã lập nhóm zalo của lớp để thông báo tình hình chung của lớp và thông báo các nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường và gia đình cần phối hợp. Nhóm zalo này mỗi gia đình một người và hai giáo viên chủ nhiệm lớp. Ở đây cô sẽ cài đặt quyền trưởng nhóm để phê duyệt thành viên và chỉ cô giáo là trưởng, phó nhóm thông báo thông tin và phụ huynh lĩnh hội cùng thực hiện chứ không bình luận. Sau khi đầy đủ các thành viên của lớp ở nhóm này, tôi sẽ gửi link để các cha mẹ tham gia nhóm zalo thứ hai. Một nhóm zalo thứ hai, gồm các cô giáo trong lớp và các bậc phụ huynh trong lớp, kể cả bố và mẹ đều tham gia, ở nhóm này tôi đã đặt tên nhóm là “3TB2 – Hiểu mình, hiểu con”. Đây là nhóm trao đổi giữa cô giáo và phụ huynh về các cách chăm sóc giáo dục cháu, cô giáo và cha mẹ thỏa sức chia sẻ những kinh nghiệm dạy con, những cuốn sách hay để đọc cho con nghe hay những mẩu chuyện thú vị cho bé mỗi giờ đi ngủ. Hay đơn giản, khi con gặp một vấn đề gì đó như trẻ biết nói một từ lạ, trẻ có một biểu hiện mới không tốt, cha mẹ có thể lên đó chia sẻ và nhờ các mẹ khác tư vấn, giúp đỡ. Điều này dễ dàng giúp cô giáo và phụ huynh hiểu nhau hơn, đoàn kết hơn và cùng nuôi dạy con tốt hơn. Cũng chính từ nhóm zalo “3TB2 – Hiểu mình hiểu con” này tôi cũng gửi các đường link chia sẻ về tác hại của việc cho trẻ xem ti vi điện thoại quá nhiều, về lợi ích của việc cha mẹ đồng hành cùng con mỗi ngày hay chia sẻ những cảnh tỉnh đối với phụ huynh khi để con tự ý xem điện thoại, ti vi mà không có sự kiểm soát của cha mẹ,
5. 7 Những đường link cô gửi được cha mẹ xem và chia sẻ lan tỏa rất mạnh, có mẹ còn copy link và đăng tải lên zalo, facebook để chia sẻ đến nhiều ba mẹ khác có con trong độ tuổi. Mặt khác, tôi đã dành thời gian thảo luận sau buổi họp phụ huynh cùng các bậc phụ huynh trong lớp để trò chuyện về việc có nên hay không nên cho trẻ xem tivi, điện thoại. Có rất nhiều ý kiến trái chiều đưa ra trong cuộc thảo luận đó. Một số phụ huynh cho rằng, mình xem được thì con cũng xem được, cứ cho trẻ xem ti vi vì vẫn có những chương trình dành cho trẻ em, còn xem điện thoại khi bố mẹ bận rộn, chẳng sao cả. Số phụ huynh khác lại cho rằng xem tivi không phải là hoàn toàn có ích, nhưng nó không hoàn toàn là vô ích. Điều này là hoàn toàn đúng, và qua các buổi chia sẻ, thảo luận chúng tôi đã đưa ra một số điểm kết luận như sau * Lợi ích của việc cho trẻ xem ti vi đúng cách: Khi các bé xem ti vi hay điện thoại ta có thể thấy một số mặt tích cực từ trẻ như trẻ “ ngoan hiền” hơn, ba mẹ làm được việc hơn mà không có ai quậy phá. Nhiều trẻ em dễ dàng ghi nhớ các đoạn quảng cáo với lời thoại thu hút. Vì những hình ảnh động trên tivi, điện thoại rất rõ ràng, sinh động giúp trẻ dễ hiểu, trẻ dễ nhớ bằng hình ảnh hơn là lời nói. Các nhà khoa học cũng nhận thấy rằng trẻ em khi xem các kênh khoa học và giáo dục thì trình độ phát triển ngôn ngữ của chúng sẽ được cải thiện đáng kể. Học ngoại ngữ bằng cách xem tivi hay qua các sản phẩm công nghệ sẽ tốt hơn là không sử dụng chúng. Một số chương trình dành cho trẻ em được sản xuất cũng góp phần làm cho hành vi và thói quen của trẻ tốt hơn. Khi còn nhỏ, trẻ chưa thể đi khắp nơi. Vì vậy chúng ta có thể cho trẻ tìm hiểu về các loài động vật trên thế giới bằng cách xem "Thế giới động vật", hay đơn giản là học các phương pháp gấp giấy origami khác nhau. Nhiều phim hoạt hình kinh điển có tác dụng trong việc tạo nền tảng cho việc học kiến thức mới ở trường. Do đó, cha mẹ có thể cho trẻ xem các chương trình khoa học và chương trình thiếu nhi có ý nghĩa. Khi trẻ được cha mẹ đồng hành lúc học, chơi giúp con phát triển ngôn ngữ và tư duy rất tốt. Có nhiều ứng dụng trên điện thoại, ti vi phù hợp với lứa tuổi của trẻ, sẽ kích thích não bộ của trẻ nếu sử dụng đúng cách. * Tác hại của việc xem ti vi, điện thoại mà không có sự kiểm soát của bố mẹ: Đương nhiên xem tivi lẫn sử dụng các thiết bị điện tử công nghệ có những tác hại dễ nhận thấy nếu cha mẹ không khống chế thời gian sử dụng hoặc không kiểm soát được nội dung các con truy cập vào. Cụ thể như sau: Làm giảm khả năng tập trung, chú ý: Khi trẻ xem tivi, trông chúng có vẻ chăm chú, tập trung, nhưng trên thực tế, chúng lại không tích cực vận động các nhóm cơ kiểm soát sự tập trung. Đó đơn thuần là trạng thái kích thích quá mức, sẽ phá hủy sự hình thành khả năng tập trung. Ngoài ra xem tivi, điện thoại quá nhiều có thể cản trở khả năng giao tiếp của trẻ. Các chuyên gia cảnh báo rằng việc tiếp
6. 8 xúc quá nhiều với tiếng ồn của tivi, điện thoại có thể ảnh hưởng đến khả năng diễn đạt của trẻ. Nếu trẻ tiếp xúc quá nhiều với các âm thanh phát ra từ tivi, điện thoại, bé sẽ khó tiếp nhận những âm thanh khác. Điều này cản trở khả năng diễn đạt và ảnh hưởng đến việc giao tiếp của trẻ. Gây tổn hại đến cấu trúc não: Xem tivi hay điện thoại quá nhiều có thể làm tổn hại cấu trúc năo. Những đứa trẻ dành hầu hết thời gian để xem tivi, điện thoại có số lượng chất xám trong các vùng xung quanh vỏ não trước trán, khu vực phía trước thùy trán, nhiều hơn. Tuy nhiên, phần tăng lên này là tiêu cực vì nó liên kết với khả năng hiểu biết về ngôn ngữ kém hơn. Nhiều người cho rằng việc cho trẻ xem tivi có thể giúp trẻ có thêm nhiều kiến thức hơn từ các chương trình giáo dục. Tuy nhiên, trong thực tế, việc tiếp nhận kiến thức quá nhiều chưa chắc tốt vì não của trẻ vẫn chưa hoàn thiện để chứa hết. Điều này có thể gây tổn hạn đến chức năng nhận thức của trẻ. Khi trẻ tiếp xúc tivi quá nhiều, khả năng suy nghĩ sáng tạo của trẻ có thể bị tê liệt. Một số chương trình truyền hình có thể dạy cho trẻ kiến thức nhưng nó làm giới hạn khả năng tư duy của trẻ. Các chương trình truyền hình thường đưa ra các hoạt động và các ý tưởng đã được chuẩn bị trước. Do đó, trẻ sẽ không thể chủ động tự suy nghĩ hoặc làm điều gì đó Hành vi bất thường: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ em xem tivi, smartphone... trẻ dễ bị ảnh hưởng bởi những nội dung truyền hình không tốt nên đã bắt chước một cách vô thức những hành động đó. Mặt khác, do trẻ em thiếu sự giáo dục và giám sát của cha mẹ nên chúng có những hành vi bất thường, hay cáu bẳn, gào thét vô cớ hoặc khi không được xem ti vi, điện thoại (Hình ảnh 1) Giảm thời gian vận động, dễ béo phì: Trẻ ngồi yên khi xem tivi, điện thoại vô tình sẽ giảm thời gian vận động rất nhiều. Nếu trẻ không chịu vận động trong một thời gian dài dẫn đến tiêu thụ ít calo, cơ thể ì trệ. Điều này dễ ảnh hưởng xấu đến cân nặng của trẻ. Đa số trẻ sẽ có nguy cơ bị thừa cân, béo phì rất cao. Xem tivi nhiều sẽ khiến trẻ không có nhiều thời gian để tập thể dục hoặc tham gia các hoạt động thể thao. ( Hình ảnh 2) Thị giác ảnh hưởng: Một số trẻ ngửa cổ khi xem ti vi, nằm nghiêng xem điện thoại điều này dễ gây ra hiện tượng lác mắt. Ánh sáng của tivi, điện thoại và hình ảnh thay đổi quá nhanh sẽ làm ảnh hưởng đến thị giác của trẻ. Nhiều bé bị ngứa mắt, mỏi mắt và hay chảy nước mắt.( Hình ảnh 3) * Biếng ăn trầm trọng Rất nhiều người thấy khi mở những video quảng cáo, ca nhạc Là con đã tự động ngồi yên lặng, nín khóc, chăm chú xem và ăn ngoan ngoãn. Lâu dần, hình thành một thói quen khó bỏ. Khi dỗ trẻ ăn bằng điện thoại, việc ăn của trẻ diễn da không tự nguyện. Tạo ra phản xạ có điều kiện. Trẻ chỉ ăn khi được xem vô tuyến hoặc điện thoại. Cảm giác thèm ăn, ăn ngon và vị giác của trẻ mất dần. Cũng giống như một sự nhàm chán với một thói quen. Việc cho trẻ xem điện thoại nhiều khi ăn cũng đã không tạo sự hứng thú ăn uống của trẻ. Trẻ có dấu hiệu
7. 9 lười ăn hơn kể cả khi được xem điện thoại. Khóc lóc ăn vạ nếu không được xem những chương trình chúng muốn. Trẻ sẽ chỉ tập trung xem mà không chịu ăn. Kết quả trẻ càng ngày càng biếng ăn. ( Hình ảnh 4) Từ việc nhận thức được việc “lợi bất cập hại” trên, câu hỏi đặt ra với các bậc phụ huynh và cô giáo là làm thế nào để hướng dẫn các con hạn chế thời gian sử dụng những thiết bị điện tử đó phù hợp với độ tuổi của trẻ trong một ngày, sao cho vừa giúp thỏa mãn nhu cầu của các con vừa giúp các con phát triển toàn diện? Để làm được điều này cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa phụ huynh và cô giáo để giúp trẻ sử dụng có hiệu quả với nội dung lành mạnh, có tác dụng tới nhận thức của trẻ mẫu giáo. 2.2 Giải pháp 2: Hướng dẫn phụ huynh một số cách “cai nghiện” cho con mà không ảnh hưởng đến tâm lý trẻ Trẻ em cũng giống như người lớn, để từ bỏ một thói quen là một điều không hề dễ dàng và cũng cần có một quá trình. Chính vì vậy, điều quan trọng nhất là cần sự kiên trì, cố gắng và quyết tâm thật cao của bố mẹ và những người thân khác trong gia đình. Để làm tốt được điều này, tôi đã đề xuất cho phụ huynh các cách như sau: * Người lớn cần làm gương, hạn chế tối đa việc cho trẻ tiếp xúc với điện thoại hay ti vi. Dẫu biết rằng việc dùng các thiết bị điện tử quá nhiều sẽ có ảnh hưởng tiêu cực không nhỏ nhưng khoa học công nghệ ngày càng hiện đại, phát triển không ngừng, chiếc điện thoại thông minh, máy tính bảng dường như vẫn trở thành “vật bất ly thân’ đối với đa số ba mẹ. Có những mẹ chia sẻ rằng, cứ lên giường là cầm điện thoại, mắt mờ đi rất nhiều cũng vì điện thoại. Hầu hết các bậc phụ huynh đều hiểu rõ tác hại của việc cho con dùng điện thoại thông minh sớm và tìm cách “lấy điện thoại khỏi tay con”, thế nhưng họ lại quên rằng chính mình cũng phải bỏ thói quen dùng điện thoại trước mặt các con, Bởi lẽ việc hạn chế sử dụng điện thoại hay các thiết bị di động trong việc giao tiếp với con cái, đặc biệt là những trẻ có độ tuổi nhỏ, các bậc phụ huynh có thể giúp tăng khả năng học từ của con. Muốn các con cai nghiện được tivi, điện thoại thì người lớn cũng cần từ bỏ thói quen xấu này, hạn chế tối đa việc lạm dụng các thiết bị điện tử smartphone,.. Kể cả cô giáo và bố mẹ, tuyệt đối tránh việc sử dụng điện thoại làm việc riêng khi ở gần các con, nếu cần hãy ra khỏi phòng nơi có bé mới sử dụng. Hay cho trẻ thấy rằng cha mẹ muốn được đọc sách, chơi trò chơi hoặc trò chuyện cùng con hơn là xem tivi, điện thoại. Trẻ nhỏ học hỏi từ hành động hơn là từ lời nói của người lớn. Khoa học đã chứng minh rằng: Bố mẹ ít dùng điện thoại, nói chuyện nhiều với con sẽ giúp trẻ học ngôn ngữ nhanh hơn. Chính vì vậy, người lớn cần hạn chế sử dụng điện thoại hay các thiết bị di động trong khi giao tiếp với con cái Đối với các bé, việc đầu tiên là cha mẹ nên hạn chế tối đa trong việc cho trẻ tiếp xúc với điện thoại trong những khoảng thời gian không cần thiết như giờ ăn, lúc đi lại hay về nhà vào buổi chiều tối. Cha mẹ nên cài đặt điện thoại ở chế độ
8. 10 rung và tắt hết thông báo ở các nhóm đã tham gia tránh gây chú ý cho trẻ. Và cũng nên thiết lập một số khu vực trong nhà mà không được dùng điện thoại như phòng ăn, phòng ngủ,..để không ảnh hưởng đến việc ăn uống, nghỉ ngơi của các bé. ( Hình ảnh 5) * Gỡ hết các ứng dụng Youtube, trò chơi, trang quảng cáo tự động trên máy Thông thường khi có điện thoại hay tivi trẻ thường vào Youtube để xem các nội dung phim hoạt hình, ca nhạc hoặc những quảng cáo ngộ nghĩnh, một số trẻ sành hơn có thể chơi game. Bố mẹ nên quản lý và giới hạn các nội dung con được phép vào xem bằng cách tải sẵn về máy những video có tính giáo dục, nhân văn như: truyện cổ tích, trang thơ hay, câu chuyện tiềm thức, thế giới động vật,.. đồng thời gỡ bỏ hết các ứng dụng game, youtube trên điện thoại * Quy định thời gian trẻ được phép xem điện thoại, tivi Cha mẹ nên quy định một khoảng thời gian cụ thể cho con được phép xem điện thoại hay tivi phù hợp với độ tuổi và nhận thức, sự chú ý của trẻ để không ảnh hưởng đến thị giác và tâm lý trẻ. Ban đầu có thể là giới hạn tối đa cho trẻ xem khoảng 1 tiếng ngày, sau đó giảm dần trong các ngày tiếp theo. Đến khi hết thời gian, cha mẹ cũng phải dứt khoát cất điện thoại hay tắt tivi đi. Tránh việc dừng đột ngột có thể gây ảnh hưởng xấu đến trẻ. Thời gian cho trẻ xem điện thoại hay ti vi có thể là một giờ cố định nào đó trong ngày như khung giờ sau khi cả nhà ăn tối xong. Hoặc có thể ngoại lệ một chút để “thưởng” kích thích cho các con mỗi khi con làm được một việc gì tốt hoặc con ngoan hơn mọi ngày. Vấn đề đặt ra ở đây là các bậc phụ huynh sẽ cho con xem cái gì hay học như thế nào trên điện thoại, ti vi? Đây là một vấn đề tôi băn khoăn, trăn trở và tìm tòi để phối hợp các bậc phụ huynh đồng hành cùng con của mình. Bản thân tôi đã tham gia vào rất nhiều các trang nhóm cộng đồng trên mạng xã hội facebook hay zalo để học hỏi kinh nghiệm từ các bạn bè, đồng nghiệp. Ví dụ như trang: Hội cha mẹ yêu giáo dục sớm, hội bà mẹ bỉm sữa đồng hành cùng con, cộng đồng cha mẹ muốn chơi cùng con Tôi được rất nhiều người chia sẻ những ứng dụng hay để giúp bé học trên điện thoại, ipad hay ti vi như Monkey, monkey junior, ABC, bé vui học toán, nhưng tôi cảm thấy ấn tượng và tâm đắc nhất là một ứng dụng giáo dục sớm song ngữ Kids up của công ty cổ phần công nghệ giáo dục Kids Sun Việt Nam và đã giới thiệu với phụ huynh đồng hành cùng con tại nhà. Mới đầu có thể có người nghĩ rằng nó đang mâu thuẫn bởi cô giáo đang phối hợp giúp bố mẹ hạn chế thời lượng xem điện thoại hay tivi cho con mà lại giới thiệu phụ huynh cho con học trên điện thoại. Điều này cũng dễ trả lời, bởi sẽ không thể tuyệt đối cấm đoán các con trong thời buổi công nghệ hiện đại này, thay vì cho con xem các nội dung vô bổ trên Youtube, hoạt hình thì thời gian con xem điện thoại ấy giúp con phát triển tư duy, ngôn ngữ.
9. 11 Kids up là một ứng dụng giáo dục sớm dành cho trẻ từ 2-7 tuổi đã được Viện phát triển công nghệ và giáo dục Việt Nam chứng nhận là ứng dụng phát triển tư duy cho trẻ mầm non. ( Hình ảnh 6,7) Những người cố vấn cho Kids up là những chuyên gia hàng đầu về giáo dục sớm và giáo dục mầm non trong nước nước ngoài, đã được tin tưởng và giới thiệu trên các kênh truyền thông như VTV, VTC, QPVN, VOV, Vnexpress. Nội dung trong Kids up rất phong phú và đa dạng, được thiết kế chương trình học theo phương pháp Montessori- giáo dục sớm mà các trường Quốc tế đang sử dụng dạy trẻ Mầm non. Các bạn sẽ học được cả tiếng Việt, tiếng Anh, Toán, Âm nhạc, Mĩ thuật thông qua các trò chơi hấp dẫn, trẻ rất hứng thú và không nhàm chán. Đặc biệt là phần trò chơi phát triển hai bán cầu não trái, phải sẽ giúp cha mẹ biết được mặt mạnh và hạn chế của con để bồi dưỡng và phát huy ( Hình ảnh 8,9) Kids up sử dụng trên nhiều thiết bị như điện thoại, ipad, ti vi, máy tính và đã kích hoạt vào thiết bị rồi không cần mạng Internet các con cũng có thể học. Vì vậy khi các con học ba mẹ có thể tắt wifi hay ngắt kết nối mạng Internet thì chúng ta sẽ không lo con tự ý bỏ học và đi truy cập vào các ứng dụng khác. Một ưu điểm nữa của Kids up mà tôi thấy được nó khác với các ứng dụng khác là chương trình được xây dựng bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo AI, tức là nó tự động điều chỉnh lộ trình của bài học phù hợp với khả năng của từng bé. Cùng một độ tuổi nhưng chưa hẳn hai bé đã có hai bài học giống nhau. Bởi sau mỗi bài học chương trình sẽ tăng dần độ khó và đáp án, đưa ra sự đánh giá mức độ hoàn thành của từng bé, bé hoàn thành tốt hơn thì chương trình sẽ tăng thêm độ khó cho con và ngược lại. Và cái lý do quan trọng của Kids up có mà tôi muốn phụ huynh sử dụng ứng dụng này để cho bé “cai nghiện” thiết bị điện tử đó chính là Kids up có giới hạn thời gian học của bé. Mỗi một ngày chương trình chỉ cho các con học 15-20 phút, cứ hết giờ chương trình sẽ đưa ra lời cảnh báo cho các con rất rõ ràng là “ Đã hết giờ học rồi, con hãy tắt máy để mắt được nghỉ ngơi nhé. Hẹn gặp con vào buổi học ngày hôm sau”. ( Hình ảnh 10) Việc quy định thời lượng bài học của Kids up vừa giúp bảo vệ mắt cho bé, vừa giúp các con sử dụng thiết bị điện tử một cách khoa học. Khi nghe lời cảnh báo các con vui vẻ tắt máy và hào hứng mong chờ đến buổi học tiếp theo. Thực hiện “kỷ luật không nước mắt”: Ngoài việc quy định thời gian cho trẻ được xem tivi, điện thoại trong một ngày, cha mẹ cũng nên đưa ra những hình thức khi con mắc lỗi bằng cách hạn chế hoặc không được mượn điện thoại hoặc xem ti vi trong ngày hôm đó. Ví dụ, con chơi xong không dọn đồ chơi thì con không được xem điện thoại, ti vi trong buổi tối hoặc không chào hỏi người lớn sẽ không được xem trong ba giờ và tuyệt đối không được đòi, khóc, Bằng cách này, cha mẹ sẽ từ từ cách ly thiết bị điện tử khỏi trẻ. * Dành thời gian đồng hành bên con mỗi ngày: Duy trì việc quản lý giờ giấc của con thật sự cần kiên trì. Vì đôi lúc bận bịu công việc, các bậc cha mẹ thường “quên” đi một vài ngày và thế là mọi việc lại bắt đầu lại.
10. 12 2.3 Giải pháp 3: Tổ chức một số hoạt động trên lớp nhằm giáo dục trẻ về tác hại của việc xem ti vi hay điện thoại nhiều và giúp trẻ tích cực tham gia các trò chơi. 2.3.1 Tổ chức hoạt động học: Trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ, tôi đặc biệt quan tâm đến việc cung cấp kiến thức cho trẻ bằng cách xây dựng các tiết học lồng ghép kỹ năng sống vào trong các hoạt động dạy trẻ trên lớp. Ví dụ 1: Trong chủ đề “Một số đồ dùng gia đình” tôi cho trẻ khám phá khoa học “Một số đồ dùng sử dụng điện”. * Mục đích: - Trẻ biết tên công dụng và lợi ích của 1 số đồ dùng sử dụng điện trong gia đình như bàn là, nồi sơm điện, quạt điện, ti vi – Trẻ biết sử dụng các đồ dùng điện một cách an toàn, tiết kiệm. * Kỹ năng: – Phát triển kỹ năng quan sát, nhận xét và ghi nhớ có chủ định cho trẻ. – Phát triển ngôn ngữ cho trẻ, trẻ trả lời các câu hỏi của cô rõ ràng, đủ câu. – Phát triển kỹ năng hợp tác chơi theo nhóm. * Thái độ: – Giáo dục trẻ biết tiết kiệm điện, biết xem ti vi đúng cách và hợp lý. * Tiến hành: - Ổn định tổ chức: + Cho trẻ hát bài “ đồ dùng bé yêu” + Các con vừa hát bài hát gì? Bài hát nói về những đồ dùng gì? + Những đồ dùng đó để làm gì? - Nội dung: + Trò chuyện về một số đồ dùng sử dụng điện: Trò chuyện về một số đồ dùng sử dụng điện bằng những cách khác nhau như: Chia trẻ về các nhóm để khám phá, tạo tình huống hay giải câu đố để đoán đồ dùng và tìm hiểu về đặc điểm, công dụng và cách sử dụng an toàn của từng loại đồ dùng. + Trò chuyện xem ti vi như thế nào cho đúng cách: Tôi cho trẻ về các nhóm thảo luận và đưa ra ý kiến. Các cháu rất sôi nổi nêu lên ý kiến của mình Để giữ gìn sức khỏe khi xem tivi, các bé cần cần chú ý các chỉ dẫn sau: + Nên ngồi cách tivi một khoảng cách xa, không nên ngồi quá sát vào màn hình. ( Hình ảnh 11) + Không nên nằm bò hoặc nằm ngửa xem tivi,dễ bị cận thị. Tốt nhất hãy ngồi thẳng trước tivi.
11. 13 + Nên xem cùng bố mẹ hoặc khi được sự cho phép của bố mẹ. Không xem thời gian quá dài, chỉ xem những chương trình dành cho thiếu nhi. + Không nên vừa xem tivi vừa ăn cơm, như vậy ảnh hưởng đến chất lượng bữa ăn; thậm chí bị hóc nghẹn. + Nên ăn nhiều thức ăn giàu Vitamin A để bổ mắt, ví dụ: cà rốt, rau bó xôi,cam.. + Khái quát, mở rộng: Ngoài bàn là, nồi cơm điện, quạt điện, ti vi còn có rất nhiều các đồ dùng khác cũng phải có điện thì mới sử dụng được ( Cô cho trẻ xem một số hình ảnh trên màn hình) - Giáo dục: Tất cả các đồ dùng trên đều là đồ dùng sử dụng điện trong gia đình, các đồ dùng đó đều rất cần thiets đối với cuộc sống của mỗi người. Nếu không có điện thì sẽ không sử dụng được các đồ dùng đó. Vì vậy, điện rất quan trọng đối với cuộc sống con người. Nếu sử đụng diện lãng phí thì nguồn năng lượng sẽ dần bị cạn kiệt, như vậy rất ảnh hưởng đến cuộc sống của con người, nên chúng ta phải biết sử dụng điện tiết kiệm như tắt điện, quạt khi ra khỏi phòng. Khi thấy người nào sử dụng không tiết kiệm thì chúng ta nên nhắc nhở để người đó có ý thức hơn. + Trò chơi củng cố Trò chơi 1: Đội nào nhanh nhất + Cách chơi: Chia trẻ làm 3 đội, nhiệm vụ của các đội sẽ phải chạy lên, chọn những hình ảnh về đồ dùng sử dụng điện ở trên bàn và gắn lên bảng, đội nào tìm được nhiều hình ảnh đúng nhất sẽ là đội chiến thắng. + Luật chơi: Chơi theo luật tiếp sức, trò chơi bắt đầu và kết thúc bằng một bản nhạc. Trò chơi 2: Ai giỏi nhất + Cô và trẻ về bàn ngồi + Mỗi bạn sẽ được phát một bài tập, trong bài sẽ có hình ảnh về các hành vi biết sử dụng đồ dùng điện tiết kiệm, không tiết kiệm; hình ảnh về các bạn xem tivi đúng cách và không đúng cách. Nhiệm vụ của các con sẽ phải khoanh tròn hành vi tiết kiệm, tô mầu đỏ vào bông hoa bạn nào ngồi xem tivi đúng cách. Bạn nào khoanh đúng nhiều nhất và tô mầu đẹp nhất sẽ là bạn giỏi nhất. + Cô tổ chức cho trẻ chơi => Giáo dục trẻ biết cách sử dụng các đồ dùng điện một cách tiết kiệm, xem ti vi đúng thời gian và đúng khoảng cách để giữ gìn và bảo vệ mắt. Bên cạnh đó, trong những giờ đón, trả trẻ hay hoạt động chiều, tôi thường xuyên tạo tình hướng cho trẻ phán đoán, thảo luận và đưa ra ý kiến của mình. Bên cạnh đó, trong những giờ đón, trả trẻ hay hoạt động chiều, tôi thường xuyên tạo tình huống cho trẻ phán đoán, thảo luận và đưa ra ý kiến của mình 2.3.2 Trò chuyện thông qua hoạt động chiều, trò chuyện, tạo tình huống Ví dụ 1: Trong giờ hoạt động chiều chủ đề gia đình. Cô xây dựng giờ hoạt động chiều “ Ngày nghỉ cuối tuần của bé”