Báo cáo Giải pháp Nâng cao chất lượng bài học Giới thiệu súng tiểu liên AK và súng trường CKC cho học sinh Khối 11

Nội dung tài liệu: Báo cáo Giải pháp Nâng cao chất lượng bài học Giới thiệu súng tiểu liên AK và súng trường CKC cho học sinh Khối 11

1. rất ít thời gian nghiên cứu học tập và rèn luyện, đặc biệt là những nội dung dạy thực hành. Đứng trước thực trạng đó chúng tôi luôn phải nghiên cứu trau dồi, tìm nhiều phương pháp dạy học mới cố gắng tính sáng tạo gây hứng thú cho các em học sinh. Và 1 trong những ý tưởng đổi mới của chúng tôi đã được thể hiện trong sáng kiến này. * Vấn đề mà sáng kiến cần giải quyết: - Cần nắm rõ tư tưởng của các em học sinh luôn thích cái mới, tính sáng tạo trong cách truyền đạt kiến thức cho học sinh. - Tạo sự vui vẻ, và thích thú trong bài học, tránh cho các em có suy nghĩ chủ quan không coi trọng môn học. - Giáo dục thông qua chuyên đề, ngoại khóa bằng tình yêu thương, cởi mở, tôn trọng các em. - Giúp các em có cái nhìn tích cực, kích thích niềm đam mê qua nội dung thực hành cũng như tố chất của các em học sinh - Tạo mối quan hệ đoàn kết, thân ái giữa các em học sinh với nhau. II. THỜI GIAN ÁP DỤNG: Từ năm học 2021 - 2022 đến nay. III. MÔ TẢ BẢN CHẤT CỦA SÁNG KIẾN 1. Nội dung sáng kiến - Giáo viên chủ động chuẩn bị bài giảng và các tình huống học tập. - Giáo viên chủ động về thời gian bài giảng, chỉ cần chuẩn bị bài giảng thuyết trình một lần người giáo viên có thể sử dụng để giảng dạy trong nhiều lần với các lớp khác nhau và nhiều năm học khác nhau. - Giáo viên không phải làm việc nhiều với máy tính, không phải ứng dụng nhiều công nghệ thông tin để hỗ trợ dạy học. - Giáo viên dễ dàng quản lý học sinh. - Về phía người học phần lớn đều có tư tưởng ngại học, ngại rèn luyện, còn tâm lý e dè, xấu hổ, tự ti Vì vậy cần đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp luyện tập khoa học, phù hợp, thống nhất để nâng cao hiệu quả học tập, hình thành kỹ năng thực hành cho học sinh. Để đạt được điều đó tôi đã thực hiện nghiên cứu và áp dụng một số biện pháp sau: - Sử dụng video, hình ảnh sinh động kích thích hứng thú cho học sinh 3
2. - Sử dụng phiếu học tập phát triển năng lực tự học cho học sinh - Sử dụng kỹ thuật tổ chức trò chơi để tăng hứng thú cho học sinh trong quá trình tiếp thu nội dung cơ bản của bài học - Tôi đã tiến hành vận dụng đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp luyện tập trên đối với học sinh lớp 11, áp dụng thực nghiệm đổi mới hình thức tổ chức luyện tập, phương pháp luyện tập đã nêu trên đối với nội dung bài học - Trước thực nghiệm, áp dụng hình thức tổ chức và phương pháp luyện tập cũ vẫn còn rất nhiều hạn chế dẫn đến hiệu quả học tập của học sinh còn rất thấp - Khi áp dụng đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp luyện tập mới đối với học sinh của các lớp kết quả học tập cao hơn hẳn kết quả trước thực nghiệm. Qua đó hình thành cho học kỹ năng thực hành, phát huy được khả năng sáng tạo, tinh thần tự giác học tập nâng cao hiệu quả học tập. Vì vậy, việc đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp luyện tập thực hành trong các nhà trường THPT là yêu cầu cấp thiết để nâng cao chất lượng của buổi học. 1.1. Giải pháp cũ thường làm - Qua điều tra và khảo sát thực tế ở một số trường THPT trên địa bàn Tỉnh tôi nhận thấy rằng: Hầu hết các trường đã đảm nhiệm giảng dạy đầy đủ các nội dung thực hành trong chương trình GDQP-AN theo quy định của Bộ GD & ĐT. Tuy nhiên hiệu quả, nội dung học thực hành của các em hiện nay chưa cao, cơ sở vật chất chưa đảm bảo cho việc dạy và học thực hành. - Nhiều bài học bộ môn GDQP&AN rất dài, trong đó có bài “Giới thiệu súng tiểu liên AK và súng trường CKC”. Khi giáo viên giảng dạy bằng phương pháp thuyết trình truyền thống khó mà có thể truyền tải hết nội dung bài học trong khoảng thời gian 45 phút/1 tiết học. Giáo viên thường bị “cháy giáo án” ở các giờ học lý thuyết. - Đổi mới phương pháp dạy học đòi hỏi giáo viên đầu tư nhiều thời gian hơn cho việc soạn bài, thiết kế bài giảng, tìm tòi các phương pháp dạy học tích cực cho từng bài học , tiết học tương ứng nên nhiều giáo viên ngại làm và ngại đổi mới. 4
3. - Đặc thù môn học với thời lượng 1 tiết/ 1 lớp, nên một giáo viên sẽ dạy nhiều tiết trong một tuần, dạy nhiều lớp, nếu mà tiết nào, lớp nào cũng áp dụng các phương pháp dạy học tích cực thì sẽ rất vất vả dẫn đến tâm lí không muốn thực hiện. - Giáo viên có tâm lí thương học sinh, sợ các em mất thời gian chuẩn bị bài của môn GDQP&AN, ảnh hưởng đến việc học các môn học khác. - Khi giáo viên dạy học bằng phương pháp thuyết trình một chiều, giáo viên làm việc nhiều hơn, nói nhiều hơn mà chưa gây được sự hứng thú tìm hiểu cái mới, gây tâm lý nhàm chán cho học sinh. - Với phương pháp dạy học truyền thống, học sinh bị thụ động tiếp thu kiến thức một chiều; học sinh không phát huy được năng lực tự học, sáng tạo; học sinh không có điều kiện để rèn kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng giải quyết vấn đề; - Học sinh ít hứng thú với môn học, nhất là với các nội dung giáo dục luật hoặc điều lệnh, điều lệ, lịch sử nghệ thuật quân sự. Nguyên nhân là bài học khô khan, không có liên hệ với thực tiễn cuộc sống; - Giới hạn thời gian chỉ có 45 phút cho một tiết học và không gian bó hẹp, khép kín trong một phòng học cho nên học sinh không có cơ hội và thời gian để quan sát, tìm hiểu, thu thập những tư liệu, tài liệu từ thực tế để làm phong phú thêm cho bài học. 1.2 Giải pháp mới cải tiến: 1. Biện pháp 1: Sử dụng video, hình ảnh sinh động kích thích hứng thú cho học sinh - Nội dung biện pháp: + Giáo viên nghiên cứu kỹ nội dung bài học, sưu tầm các video, hình ảnh phục vụ bài học. Hiện nay, nguồn video, hình ảnh trên internet rất phong phú, đặc biệt là các hình ảnh binh khí, các video mô phỏng chuyển động của các loại binh khí bộ binh, kỹ chiến thuật động tác. Tuy nhiên, không phải hình ảnh, video nào cũng chính xác và nội dung phù hợp với bài học. Vì vậy, giáo viên cần đầu tư thời gian xem, chỉnh sửa video, hình ảnh để nội dung chính xác, phục vụ tốt quá trình dạy học. 5
4. + Đối với bài “Giới thiệu súng tiểu liên AK súng trường CKC” giáo viên nên sưu tầm video bao gồm: Video giới thiệu về súng tiểu liên AK và nhà chế tạo ra khẩu tiểu liên AK, vai trò của khẩu tiểu liên AK trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của nhân dân Việt Nam; Video giới thiệu cấu tạo các bộ phận chính của súng; Video giới thiệu chuyển động của súng khi bắn liên thanh và phát một. 2. Biện pháp 2: Sử dụng phiếu học tập phát triển năng lực tự học cho học sinh - Nội dung biện pháp: + Giáo viên hướng dẫn học sinh cách nghiên cứu bài học ở nhà và trả lời các câu hỏi giáo viên giao vào vở ghi. Phần câu hỏi bám sát nội dung trọng tâm của bài, học sinh tích cực đọc thêm sách giáo khoa, các tài liệu khác và kết hợp thông tin từ mạng internet, trao đổi với các học sinh khác trong cùng bàn, cùng nhóm để hoàn thiện câu trả lời vào vở ghi thay cho phần ghi chép trên lớp. Để kích thích quá trình học ở nhà đạt chất lượng tốt hơn, giáo viên đưa ra các tiêu chí kiểm tra các câu trả lời trong vở ghi của từng học sinh và đánh giá bằng các phần điểm cộng và trừ. 3. Biện pháp 3: Sử dụng kỹ thuật tổ chức trò chơi để tăng hứng thú cho học sinh trong quá trình tiếp thu nội dung cơ bản của bài học. - Nội dung biện pháp: + Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm theo dãy bàn học sinh ngồi để các nhóm học sinh hoàn thành nhiệm vụ của nhóm và tham gia cuộc thi. Việc chia nhóm tạo ra sự tích cực thi đua khi tổ chức trò chơi; + Giáo viên biên tập nội dung trọng tâm của bài học dưới dạng một trò chơi. Cụ thể: giáo viên lên một bộ câu hỏi, cách tổ chức và yêu cầu học sinh tham gia. Tổng thể bài giảng là một cuộc thi “Tìm hiểu binh khí súng tiểu liên AK” gồm 3 phần thi: Khởi động – Tăng tốc – Về đích. IV. CÁC ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ ÁP DỤNG SÁNG KIẾN 1. Điều kiện áp dụng sáng kiến Đơn vị trường, sở giáo dục quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện cho giáo viên về điều kiện dạy học, trang thiết bị... Trong quá trình thực hiện đòi hỏi các giáo viên phải tâm huyết với nghề, dành nhiều thời gian nghiên cứu tìm hiểu sưu tầm hình ảnh video, cập nhật những số liệu mới nhất... ngoài ra tích cực nâng cao khả năng sử dụng máy 6
5. tính, internet để chủ động trong công tác chuẩn bị kiến thức cho tiết dạy của mình. 2. Khả năng áp dụng sáng kiến Với những phương pháp đổi mới chúng tôi tin rằng sẽ phát huy vai trò môn học trong giảng dạy chương trình THPT, đặc biệt là chương trình phổ thông 2018 đã bắt đầu áp dụng cho học sinh lớp 10 năm học 2022 - 2023. Đây sẽ là hành trang là tài liệu bổ ích để đồng nghiệp tham khảo, góp phần không nhỏ vào việc tích cực tìm hiểu nhiều phương pháp dạy học mới, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học trong toàn Tỉnh. V. HIỆU QUẢ DO SÁNG KIẾN ĐEM LẠI A. Các bảng số liệu so sánh kết quả trước và sau khi thực hiện giải pháp 1. Khảo sát kết quả bài kiểm tra kiến thức sau khi áp dụng giải pháp mới Vận dụng giải pháp vào giảng dạy tại 3 lớp 11A1, 11A2, 11A3, tôi nhận thấy học sinh các lớp đều rất hào hứng với hoạt động nhóm, tham gia trò chơi, tích cực trong việc tự học và đạt kết quả tốt. Để có kết quả đối chứng, tôi đã làm bài khảo sát ( phụ lục 5) với các lớp có nhận thức tương đương mà vẫn dạy theo phương pháp truyền thống là 11A8, 11A9, 11A10 và được kết quả như sau: Lớp Giỏi Khá TB Yếu Kém Áp dụng Giải 20,97% 60,03% 18,44% 0,56% 0% pháp mới (M) Áp dụng phương pháp 12,56% 40,44% 42,70% 4,30% 0% truyền thống ( C) 7
6. 2. Khảo sát về ý thức tự học, hứng thú với bài học “Giới thiệu binh khí súng tiểu liên AK”, với môn học Giáo dục quốc phòng và an ninh của học sinh - Áp dụng các giải pháp vào giảng dạy ở các lớp 11A1, 11A2, 11A3, tôi nhận thấy: học sinh tích cực tự học và hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo viên giao; các nhóm học sinh tích cực chuẩn bị bài, hăng hái trong giờ học, hoàn thành tốt bài kiểm tra khảo sát. - Để kiểm tra mức độ hứng thú với nội dung lý thuyết và môn học Giáo dục quốc phòng và an ninh, tôi phát phiếu điều tra khảo sát và thu được kết quả: Tổng số HS Ý thức tự học Mức độ hứng thú lấy ý kiến bài mới ở nhà và với nội dung lý khả năng hợp thuyết (%) tác trong nhóm (%) Trước khi áp 119 50,86% 37% dụng giải pháp (T) Sau khi áp dụng 119 90,81% 75% giải pháp (S) 3. Đối với giáo viên: - Nâng cao trình độ chuyên môn đáp ứng được những yêu cầu để thực hiện chương tình giáo dục tổng thể 2018. - Yêu nghề, gắn bó với nghề, với học sinh và thấy được trách nhiệm của bản thân với xã hội. - Khẳng định được bản thân với đồng nghiệp với xã hội. 4. Đối với nhà trường: Bộ môn GDQP được giảng dạy trong nhà trường tạo sự sôi nổi,tạo hứng thú cho các em học sinh tạo cho các em ý thức và đam mê học môn học này qua đó taọ nên truyền thống của nhà trường ,là 1 động lực giúp các em học sinh tiếp tục phấn đấu học tập để tạo thương hiệu của nhà trường 8
7. Trên đây là những nội dung cơ bản trong SK của chúng tôi, rất mong sự góp ý của các đồng nghiệp, để chúng tôi và các bạn có thể áp dụng, nhân rộng phương pháp này. Chúng tôi xin cam đoan toàn bộ nội dung được trình bày trong SK này là những kinh nghiệm thực tế mà bản thân chúng tôi đã đúc rút trong thực tế giảng dạy ở trường THPT Gia Viễn B. Toàn bộ SK này không có sự sao chép hay vi phạm bản quyền của người khác. Nếu vi phạm những điều trên chúng tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm, mặt khác rất mong sự góp ý của các đồng nghiệp để chúng tôi và các bạn có thể áp dụng,trao đổi để phương pháp giảng dạy truyền đạt cho học sinh được hoàn thiện hơn. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn! Gia Viễn, ngày 10 tháng 5 năm 2023 XÁC NHẬN CỦA BAN GIÁM HIỆU NHÓM VIẾT SÁNG KIẾN HIỆU TRƯỞNG Phạm Quốc Khánh Đinh Sơn Trường Nguyễn Thị Hồng Hạnh 9
8. PHỤ LỤC . Biện pháp 1: Sử dụng video, hình ảnh sinh động kích thích hứng thú cho học sinh - Nội dung biện pháp: + Giáo viên nghiên cứu kỹ nội dung bài học, sưu tầm các video, hình ảnh phục vụ bài học. Hiện nay, nguồn video, hình ảnh trên internet rất phong phú, đặc biệt là các hình ảnh binh khí, các video mô phỏng chuyển động của các loại binh khí bộ binh, kỹ chiến thuật động tác. Tuy nhiên, không phải hình ảnh, video nào cũng chính xác và nội dung phù hợp với bài học. Vì vậy, giáo viên cần đầu tư thời gian xem, chỉnh sửa video, hình ảnh để nội dung chính xác, phục vụ tốt quá trình dạy học. + Đối với bài “Giới thiệu súng tiểu liên AK súng trường CKC” giáo viên nên sưu tầm video bao gồm: Video giới thiệu về súng tiểu liên AK và nhà chế tạo ra khẩu tiểu liên AK, vai trò của khẩu tiểu liên AK trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ của nhân dân Việt Nam; Video giới thiệu cấu tạo các bộ phận chính của súng; Video giới thiệu chuyển động của súng khi bắn liên thanh và phát một. - Các bước thực hiện giải pháp: + Nghiên cứu nội dung bài học, sưu tầm Video, hình ảnh phù hợp. + Sau khi chuẩn bị, chỉnh sửa Video hình ảnh, giáo viên thiết kế bài giảng Powerpoint, đưa những video, hình ảnh vào các Slide phù hợp. + Gửi những video, hình ảnh cho nhóm học tập của học sinh và cả lớp để các em có tư liệu tìm hiểu, tự học trước. - Kết quả khi thực hiện giải pháp: + Học sinh được xem trước video, hình ảnh kết hợp với quan sát mô hình súng thực tế, nên rất nhanh nhận biết được, nêu được các bộ phận chính của súng, tác dụng, hiểu được chuyển động của súng khi bắn. + Ở phần đầu của bài giảng, học sinh rất hứng thú thông qua xem video giới thiệu về nhà chế tạo ra khẩu tiểu liên AK cỡ 7,62 mm. + Ở phần tìm hiểu nội dung cơ bản, học sinh tiếp tục được xem lại, quan sát trên súng thật và mô tả trên súng thật nên kiến thức được khắc sâu hơn. Hình ảnh : 10
9. 1 số video 12
10. 2. Biện pháp 2: Sử dụng phiếu học tập phát triển năng lực tự học cho học sinh - Nội dung biện pháp: + Giáo viên hướng dẫn học sinh cách nghiên cứu bài học ở nhà và trả lời các câu hỏi giáo viên giao vào vở ghi. Phần câu hỏi bám sát nội dung trọng tâm của bài, học sinh tích cực đọc thêm sách giáo khoa, các tài liệu khác và kết hợp thông tin từ mạng internet, trao đổi với các học sinh khác trong cùng bàn, cùng nhóm để hoàn thiện câu trả lời vào vở ghi thay cho phần ghi chép trên lớp. Để kích thích quá trình học ở nhà đạt chất lượng tốt hơn, giáo viên đưa ra các tiêu chí kiểm tra các câu trả lời trong vở ghi của từng học sinh và đánh giá bằng các phần điểm cộng và trừ. 13