Báo cáo Biện pháp Tổ chức dạy học gắn với trải nghiệm thực địa tại các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch ở Thị xã Hồng Lĩnh, Chủ đề Địa lí Nông nghiệp Việt Nam, góp phần phát triển năng lực cho học sinh Lớp 12

Nội dung tài liệu: Báo cáo Biện pháp Tổ chức dạy học gắn với trải nghiệm thực địa tại các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch ở Thị xã Hồng Lĩnh, Chủ đề Địa lí Nông nghiệp Việt Nam, góp phần phát triển năng lực cho học sinh Lớp 12

1. - Góp phần phát huy năng lực học tập địa lí địa phương của học sinh, tạo điều kiện cho thế hệ trẻ tìm hiểu và đánh giá đúng tiềm năng các điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên, kinh tế - xã hội của địa phương. - Qua thực tiễn trải nghiệm các em được trực tiếp quan sát, tham gia quy trình sản xuất một số sản phẩm nông nghiệp sạch...từ đó có định hướng tốt hơn cho việc lựa chọn nghề nghiệp, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp. NỘI DUNG CỦA BIỆN PHÁP 1. Yêu cầu của tổ chức học tập ngoài thực địa Học tập ngoài thực địa là một hình thức dạy học của quá trình giáo dục trong nhà trường phổ thông. Vì vậy, tổ chức học tập ngoài thực địa trong nhà trường phổ thông có vai trò to lớn đối với cả giáo viên, học sinh và cả nhà trường trong cách quản lí, định hướng đổi mới phương pháp dạy học. Yêu cầu của tổ chức học tập ngoài thực địa: - Việc tổ chức học tập ngoài thực địa giúp cho học sinh hiểu kiến thức bằng trực quan sinh động. - Học tập ngoài thực địa còn giúp kiểm tra, sửa chữa, làm chính xác, cụ thể hóa những kiến thức học sinh đã được học. - Học tập ngoài thực địa góp phần tạo mối liên hệ giữa tri thức học sinh được học với thực tiễn, giữa nhà trường với xã hội. - Giáo viên phải lên kế hoạch dạy học cụ thể như: + Xác định mục tiêu học tập về kiến thức, kĩ năng, năng lực hướng tới. + Lựa chọn địa điểm thích hợp nhất + Hoạt động: Chuẩn bị, khám phá, phỏng vấn + Sản phẩm: Báo cáo thu hoạch gồm bài báo cáo, video, hình ảnh ... + Phương án chuẩn bị: Giáo viên phối hợp với học sinh, phụ huynh, tổ chuyên môn, nhà trường để duyệt kế hoạch và tiến hành triển khai. 2. Các hình thức học tập ngoài thực địa Trong quá trình dạy học hoạt động học tập ngoài thực địa có nhiều cách phân loại hình thức khác nhau, khi cùng một chủ đề, một nội dung giáo dục nhưng hoạt động học tập ngoài thực địa có thể tổ chức nhiều hình thức hoạt động khác nhau ở nhiều địa điểm 3
2. khác nhau tùy theo lứa tuổi và nhu cầu của học sinh, tùy theo điều kiện cụ thể của từng lớp, từng trường, từng địa phương: - Phân loại theo tính chất hoạt động (tham quan, cắm trại,...), có tính dài lâu (dự án, nghiên cứu khoa học,...), các hoạt động học tập ngoài thực địa kết hợp với hoạt động cộng đồng (tình nguyện), các hoạt động học tập ngoài thực địa kết hợp với các hoạt động biểu diễn (văn nghệ, thể thao), câu lạc bộ 3. Đánh giá trong dạy học ngoài thực địa Sau khi tổ chức dạy học ngoài thực địa cho học sinh giáo viên cần tổ chức đánh giá việc học tập của các em. Việc đánh giá có thể bao gồm việc học sinh tự đánh giá và giáo viên đánh giá hoạt động của học sinh. Sau khi đánh giá thì giáo viên công bố kết quả và khen thưởng. Giáo viên cần nhận xét những điều học sinh đã làm được, làm tốt hơn mong đợi và một số điểm cần khắc phục để có thể mang lại hiệu quả tốt hơn. Giáo viên cần xây dựng hệ thống các tiêu chí đánh giá bao quát tất cả các bước chuẩn bị, triển khai học tập tại thực địa và báo cáo kết quả. Bên cạnh đó, giáo viên cũng có thể xây dựng bảng hướng dẫn đánh giá chi tiết và cung cấp cho người học trước khi quá trình học tập ngoài thực địa bắt đầu. Giáo viên quan sát, theo dõi và đánh giá quá trình hoạt động của HS trong quá trình thực hiện các hoạt động học tập ngoài thực địa qua các minh chứng như: về công tác chuẩn bị, quá trình thực hiện và sản phẩm... Ngoài ra GV có thể sử dụng bảng kiểm tra sự tham gia của học sinh qua các minh chứng như: về việc thực hiện giờ giấc, thái độ khi các em HS tham gia, kết quả... Để đánh giá việc học tập ngoài thực địa của HS, GV còn có thể yêu cầu học sinh viết báo cáo thu hoạch mô tả đối tượng địa lí sau khi các em đã tham gia học tập ngoài thực địa. Từ việc đánh giá đó có thể rút kinh nghiệm cho những lần tổ chức hoạt động học tập ngoài thực địa sau này. 4. Dạy học theo chủ đề gắn với trải nghiệm thực địa Trong quá trình dạy học theo từng chủ đề, các hoạt động học của HS được thiết kế dưới dạng các nhiệm vụ học tập kế tiếp nhau, có thể được thực hiện trên lớp hoặc ở nhà. HS tích cực, chủ động và sáng tạo trong việc thực hiện các nhiệm vụ học tập dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Trong đó, hoạt động trải nghiệm sáng tạo là hoạt động giáo dục trong đó từng học sinh được trực tiếp hoạt động thực tiễn trong nhà trường hoặc trong xã hội dưới sự hướng 4
3. dẫn và tổ chức của giáo viên, qua đó phát triển tình cảm, đạo đức, các kỹ năng và tích luỹ kinh nghiệm riêng của cá nhân. Trải nghiệm sáng tạo là hoạt động được coi trọng trong từng môn học; đồng thời trong kế hoạch giáo dục cũng bố trí các hoạt động trải nghiệm sáng tạo riêng, mỗi hoạt động này mang tính tổng hợp của nhiều lĩnh vực giáo dục, kiến thức, kỹ năng khác nhau. Thông qua hoạt động trải nghiệm thực địa, mỗi học sinh vừa là người tham gia, vừa là người kiến thiết và tổ chức các hoạt động cho chính mình nên học sinh không những biết cách tích cực hoá bản thân, khám phá bản thân, điều chỉnh bản thân mà còn biết cách tổ chức hoạt động, tổ chức cuộc sống và biết làm việc có kế hoạch, có trách nhiệm. Hoạt động trải nghiệm không đơn thuần tại các cơ sở thực tiễn mà có thể trải nghiệm trên nhiều phương diện khác nhau. 5. Thực trạng dạy học thực địa ở trường phổ thông Môn học Địa lí ở trường trung học phổ thông là một bộ phận không thể tách rời trong tổng thể các môn học thuộc Chương trình giáo dục trung học phổ thông. Trong giảng dạy Địa lí ở trường trung học phổ thông giáo viên phải có những thay đổi tích cực trong phương pháp giảng dạy nhằm mục đích phát triển năng lực học sinh. Ngoài việc sử dụng các phương pháp tích cực trong giảng dạy Địa lí trong lớp học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh thì giáo viên Địa lí cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực ngoài lớp học nhất là các hoạt động trải nghiệm địa lí địa phương. Đối với hệ giáo dục trung học phổ thông tại địa bàn thị xã Hồng Lĩnh những năm gần đây đều có tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, hoạt động học tập thực địa, hoạt động ngoài giờ lên lớp trong dạy học Địa lí. Thường các hoạt động học tập ngoài thực tế sẽ được tổ chức kết hợp với các môn học khác. Cùng một hoạt động sẽ giúp cho học sinh hình thành được cho bản thân các em kiến thức nhiều môn học. Tuy nhiên dạy học theo chủ đề gắn với trải nghiệm thực địa gắn với các hoạt động sản xuất chưa được thường xuyên do một số yếu tố như ngại liên hệ địa phương, ngại tổ chức, lo sợ về vấn đề an toàn, kinh phí 6. Khái quát về địa bàn và mẫu phiếu khảo sát Hồng Lĩnh là vùng đất địa linh nhân kiệt với bề dày lịch sử, văn hóa lâu đời; nhân dân có truyền thống yêu nước, cách mạng và cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất. Với diện tích tự nhiên 5.897,30 ha trong đó đất nông nghiệp 1.903 ha, thuộc vùng khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, lượng mưa bình quân hàng năm 2.288 mm, nguồn nước dồi 5
4. dào, có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tăng thu nhập cho người nông dân. Trong những năm qua, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn thị xã Hồng Lĩnh đã đạt được những kết quả quan trọng: Năng suất, sản lượng lương thực ổn định, giá trị sản xuất nông nghiệp theo hướng đô thị được tăng lên, đời sống nhân dân được cải thiện, nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả kinh tế cao, góp phần đưa thu nhập bình quân đầu người đạt 65 triệu đồng/người/năm, top cao nhất của tình Hà Tĩnh. Năm 2021, nông dân Hồng Lĩnh thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững, với 130 mô hình nông nghiệp hướng tới sản xuất hàng hóa như: Mô hình nuôi lươn không bùn (gia đình anh Trần Văn Thăng ở thôn Chùa, xã Thuận Lộc); Mô hình chăn nuôi gà - một điển hình trong quá trình chuyển đổi chăn nuôi liên kết của chị Đinh Thị Lịnh ở thôn Chùa, xã Thuận Lộc; Trại gà Liên Minh ở tổ dân phố 8, phường Đậu Liêu; Trại chăn nuôi bò thịt hộ bà Đặng Thị Bình tại xã Thuận Lộc Nhiều hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi đã thành lập các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ hoặc chung vốn thành lập các tổ hợp tác, HTX, nhằm liên kết, mở rộng quy mô, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh như mô hình: HTX Minh Lương tại phường Trung Lương, HTX Hồng Phong, phường Nam Hồng... Đến hết năm 2022, thị xã Hồng Lĩnh được công nhận 2 sản phẩm OCOP cấp tỉnh: Miến gạo Việt Kiên (chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh); Rượu Golden Rice của HTX Minh Lương (đạt chuẩn OCOP 4 sao cấp tỉnh)... Ngành nông nghiệp đã từng bước phát huy được thế mạnh của thị xã; lựa chọn mô hình phát triển kinh tế phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương là một trong những yếu tố quyết định thành công của đề án tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp; tập trung đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới có hiệu quả. Sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi đa dạng, hiệu quả hơn. Nhiều mô hình liên doanh, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm thực hiện có hiệu quả; sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP được đẩy mạnh; quan tâm xây dựng các thương hiệu, truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm. III. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Xác định mối liên hệ nội dung bài học với sản xuất nông nghiệp tại địa phương: 6
5. - Dạy học theo chủ đề Địa lí Nông nghiệp Việt Nam, chương trình Địa lí lớp 12; - Tìm hiểu, trải nghiệm các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch tại địa phương (thị xã Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh). 2. Phương tiện và học liệu cho phương án tổ chức dạy học Bước 1: Khảo sát cơ sở: Tìm hiểu các cơ sở sản xuất, các mô hình sản xuất nông nghiệp trên địa bàn. (đường link) Bước 2: Lựa chọn nội dung. - Qua khảo sát cơ sở sản xuất, kinh doanh áp dụng cho các nội dung kiến thức trong chương trình địa lí 12 chủ đề: Địa lí nông nghiệp Việt Nam, gồm 3 bài: - Bài 22: Vấn đề phát triển ngành nông nghiệp. - Bài 23: Phân tích chuyển dịch cơ cấu ngành trồng trọt. - Bài 24: Vấn đề phát triển ngành thuỷ sản và lâm nghiệp. Bước 3: Lập kế hoạch dạy học. * Đối với giáo viên: - Soạn kế hoạch bài dạy. Chuẩn bị cơ sở vật chất, phương tiện dạy học. - Liên hệ cơ sở để tổ chức đưa học sinh đi trải nghiệm. * Đối với học sinh. - Tìm hiểu thêm về đặc điểm ngành nông nghiệp, các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch trên địa bàn thị xã Hồng Lĩnh - Thu thập tài liệu thông tin liên quan đến chủ đề nông nghiệp Việt Nam. - Chuẩn bị vở, bút ghi chép, máy ảnh 3. Kế hoạch thực hiện chủ đề Chủ đề được thực hiện theo 3 giai đoạn: Giai đoạn 1: Trải nghiệm thực địa Học sinh đi trải nghiệm thực tế địa phương, tìm hiểu cơ cấu ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản, quy trình sản xuất của một số mô hình nông nghiệp sạch ở địa phương để thu thập những kiến thức từ thực tiễn, sắp xếp các kiến thức đó theo định hướng bài học. Giai đoạn 2: Học tập tại lớp. 7
6. Báo cáo kết quả thu thập từ hoạt động trải nghiệm trước lớp. Giải quyết các nội dung, câu hỏi lý thuyết khác. Giai đoạn 3: Thực hiện ở lớp và ở nhà Tìm tòi, báo cáo, thảo luận, chia sẻ, mở rộng sau bài học. 4. Hoạt động dạy học chủ đề Địa lí Nông nghiệp Việt Nam, Địa lí 12. CHỦ ĐỀ: VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM (3 tiết) (Bài 22: Vấn đề phát triển ngành nông nghiệp. Bài 23: Phân tích chuyển dịch cơ cấu ngành trồng trọt. Bài 24: Vấn đề phát triển ngành thuỷ sản và lâm nghiệp) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Trình bày được đặc điểm và sự phát triển, phân bố nông nghiệp (trồng trọt, chăn nuôi), ngành lâm nghiệp và thuỷ sản... - Chứng minh được xu hướng chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản. - Vẽ được biểu đồ, nhận xét, giải thích về tình hình phát triển và xu hướng chuyển dịch các ngành nông, lâm, thuỷ sản. - Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường. 2. Năng lực hướng tới: - Năng lực chung: Năng lực giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề, tự học, sử dụng công nghệ thông tin. - Năng lực chuyên biệt: Tư duy tổng hợp theo lãnh thổ; sử dụng bản đồ, tranh ảnh, atlats Địa lí Việt Nam 3. Phẩm chất: - Phẩm chất: trung thực, chăm chỉ, trách nhiệm. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị: Máy tính, máy chiếu, máy ảnh, camera. 2. Học liệu: SGK, Atlat Địa lí Việt Nam, bản đồ, biểu đồ, tranh ảnh, video. 5. Tiến trình tổ chức thực hiện chủ đề. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (45 phút) a. Mục tiêu: - Giúp HS nắm được mục tiêu, nội dung của cả chủ đề. 8
7. - Tạo hứng thú trước khi tìm hiểu chuyên đề mới. - Phân công nhiệm vụ cho HS. - HS tự trao đổi thảo luận, phân công nhiệm vụ trong nhóm. b. Nội dung: - Giáo viên khái quát nội dung, thời gian, cách tổ chức tìm hiểu chuyên đề. c. Gợi ý hoạt động tổ chức: Bước 1: Giáo viên trình chiếu hình ảnh liên quan đến nền nông nghiệp nước ta và cho HS chơi trò “ĐOÁN TÊN HÌNH ẢNH”, HS quan sát và trả lời câu hỏi nhằm tạo hứng thú cho HS trước khi tìm hiểu chủ đề. Bước 2: Giáo viên yêu cầu HS nêu khái quát nội dung, mục tiêu của chủ đề: Bước 3: Giáo viên phân công nhiệm vụ cho các nhóm đồng thời cung cấp nội dung định hướng bài học cho HS, yêu cầu các sản phẩm cần đạt được: + Nhóm 1: Dựa vào SGK và các thông tin trên các nguồn khác để tìm hiểu về: Vấn đề phát triển ngành nông nghiệp. (Nội dung định hướng bài học cho học sinh ở phụ lục 1). + Nhóm 2: Dựa vào các thông tin trên mạng, các video, và thực tế trải nghiệm tại các mô hình sản xuất ở địa phương để tìm hiểu về chuyển dịch cơ cấu ngành trồng trọt. (Nội dung định hướng bài học cho học sinh ở phụ lục 1). + Nhóm 3: Dựa vào các thông tin trên mạng, các video, tìm hiểu về ngành thuỷ sản và lâm nghiệp. (Nội dung định hướng bài học cho học sinh ở phụ lục 1). Bước 4: Học sinh thảo luận, đưa ra các phương án, phân công nhiệm vụ cho từng cá nhân... để trải nghiệm tìm hiểu trong các lĩnh vực được giao (phần này các em có thể làm ở nhà, trên lớp...) đồng thời thảo luận các kiến thức, kĩ năng cần đạt được sau bài học theo định hướng của giáo viên. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI ( 45 phút) Báo cáo kết quả trải nghiệm tại lớp (mỗi nhóm có thời gian 15 phút để trình bày, trao đổi, chiếu video clip đi trải nghiệm thực tế) a. Mục tiêu: HS hiểu về đặc điểm nền nông nghiệp Việt Nam, liên hệ với nền nông nghiệp địa phương, chia sẻ thảo luận về kết quả từ trải nghiệm tại các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch của thị xã Hồng Lĩnh và các nguồn tài liệu khác. b. Nội dung: 9
8. - Trình bày các báo cáo, trao đổi kết quả trải nghiệm thực địa. - Trình bày, thảo luận để thống nhất các nội dung trong phần định hướng học tập. c. Gợi ý tổ chức hoạt động: - Đại diện học sinh của từng nhóm báo cáo trước lớp về các kết quả tìm hiểu. Các nhóm còn lại lắng nghe, trao đổi, bổ sung. - HS nhận xét hoạt động, tinh thần làm việc của nhau giữa các nhóm và trả lời một số câu hỏi định hướng. - GV đưa ra ý kiến đánh giá (nhận xét, chia sẻ ) về kết quả, tinh thần làm việc của các nhóm, bổ sung, chốt kiến thức (nếu cần). Câu 1. Tại sao Hồng Lĩnh chú trọng phát triển các mô hình sản xuất liên kết trong nông nghiệp? Câu 2. Giải thích tại sao Đồng Bằng Sông Cửu long là vùng có sản lượng sản xuất lương thực lớn nhất cả nước? Câu 3. Dựa vào Bảng 23.1 SGK, Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện cơ cấu giá trị sản xuất ngành trồng trọt của nước ta năm 1996 và năm 2017. Nêu nhận xét? d. Sản phẩm mong đợi: Sản phẩm báo cáo và thảo luận theo định hướng. Lựa chọn được các câu hỏi hợp lí. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (25 phút) a. Mục đích: Củng cố lại kiến thức đã học, rèn luyện kĩ năng bài học góp phần hình thành các kĩ năng mới cho HS. b. Nội dung: vận dụng kiến thức đã học để làm bài kiểm tra 15 phút. c. Sản phẩm: HS hoàn thành bài kiểm tra, GV nhận xét. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG (20 Phút) a. Mục đích: HS vận dụng hoặc liên hệ kiến thức để đọc bản đồ. Tìm hiểu các ngành nghề liên quan đến các ngành nông nghiệp từ đây có thể giúp các em lựa chọn nghề nghiệp cho mình sau khi tốt nghiệp THPT. b. Nội dung: HS quan sát máy chiếu, sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu hỏi. c. Sản phẩm: HS hoàn thành câu hỏi: 10
9. * Câu hỏi 1: Hãy xác định trên bản đồ Địa lí tự nhiên Việt Nam (hoặc Atlat Địa lí Việt Nam) hai đồng bằng lớn của nước ta và các đồng bằng nhỏ hẹp ở Duyên hài miền Trung, một số cánh đồng lúa nổi tiếng ở miền núi, trung du Bắc Bộ và Tây Nguyên? * Câu hỏi 2: Nêu cảm nhận của em sau chuyến hoạt động trải nghiệm tham quan các mô hình sản xuất nông nghiệp địa phương? d. Tổ chức thực hiện: - Giao các nhóm HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà, xây dựng sản phẩm là bài giới thiệu trước lớp hoặc trước toàn trường; được hỗ trợ giúp đỡ khi cần thiết. - Yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ, hướng dẫn các em hoạt động ngoài giờ - Chuẩn bị học liệu (SGK, vở ghi, tư liệu), thiết bị dạy học (tranh ảnh, video, slide) e. Sản phẩm mong đợi Các bài viết của HS về một số ngành nông nghiệp mà các em yêu thích (HS nộp sản phẩm) IV. HIỆU QUẢ MANG LẠI CỦA SÁNG KIẾN - Học sinh rất hứng thú trong học tập vì các em được trực tiếp tham gia trải nghiệm đóng góp ý kiến của mình vào nội dung bài học. Được trực tiếp tham gia vào các quá trình sản xuất, được trực tiếp nhìn và nghe từ thực tiễn. Được thỏa sức thể hiện khả năng, năng lực sáng tạo của bản thân. Ý kiến của các em được các bạn trong lớp cùng nghe cùng phân tích đánh giá, được giáo viên khuyến khích động viên làm cho các em thấy tự tin hơn, hiểu hơn về các thế mạnh và hạn chế của địa phương, từ đó các em có thể hun đúc ý chí làm giàu trên mảnh đất quê hương. - Đối với giáo viên đã nâng cao được vai trò là người tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học của học sinh. Trong quá trình đi thực địa cùng nhau giáo viên sẽ tạo được mối quan hệ gần gũi thân thiện với học sinh hơn, hiểu được hoàn cảnh sống của các em hơn. - Nhằm giúp cho giáo viên bộ môn địa lí sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động dạy học theo chủ đề gắn với trải nghiệm các mô hình sản xuất kinh tế tại địa phương. Do đó, cần nhân rộng hình thức dạy học chủ đề gắn với trải nghiệm thực địa nhiểu hơn nữa ở cả môn Địa lí và các môn học khác. Hoạt động học tập gắn với trải nghiệm thực địa là môi trường tốt nhất để học sinh có thể vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn sinh động ở nơi các em đang sinh sống cũng như giúp các em hiểu rõ hơn về nội dung bài học. Do đó đề tài này đưa ra 11
10. một số giải pháp, đề xuất nhằm nâng cao giá trị của hoạt động thực tế địa phương gắn với hoạt động dạy học, nhằm trang bị cho giáo viên cũng như học sinh những kiến thức địa lí địa phương nơi mình sinh sống. Phải hiểu môi trường xung quanh gắn với nội dung bài học, có thể ứng dụng từ thực tiễn đi vào bài học và từ bài học ứng dụng những hiểu biết vào lao động sản xuất tại địa phương mình sinh sống. PHẦN KẾT LUẬN Quá trình hình thành, xây dựng và thực hiện đề tài tôi nhận thấy đề tài đã góp phần phát huy tính tích cực của học sinh như tinh thần tự học, tự nghiên cứu, các em được rèn luyện thêm về các kỹ năng giao tiếp; lắng nghe tích cực; trình bày suy nghĩ ý tưởng; hợp tác; đảm nhận trách nhiệm; quản lí thời gian; tìm kiếm và xử lí thông tin từ cơ sở thực tiễn, từ các tranh ảnh, video,... và các nguồn tài liệu khác... Việc trải nghiệm thực đại vào bài học giúp học sinh vừa khắc sâu được kiến thức, tạo tính hứng thú trong học tập, vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn. Từ đây các em đã trực tiếp nhận thấy các thế mạnh và hạn chế của địa phương trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, nhất là về tình hình phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa với các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch tại nơi mình sinh sống, các em được trực tiếp quan sát, tham gia quy trình sản xuất một số sản phẩm nông nghiệp. Như vậy, thực tiễn đã góp phần hình thành các năng lực chung cũng như năng lực đặc thù như: tự chủ, tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, hợp tác và giao tiếp, năng lực tìm hiểu địa lí...từ đó có định hướng tốt hơn cho việc lựa chọn nghề nghiệp của bản thân, có ý thức xây dựng quê hương giàu mạnh. Bên cạnh những việc đã làm được, việc tổ chức dạy học chủ đề nông nghiệp gắn với hoạt động trải nghiệm tại các mô hình sản xuất nông nghiệp sạch cũng gặp những khó khăn nhất định trong việc giáo viên tổ chức cho học sinh đi trải nghiệm về vấn đề an toàn, phương tiện đi lại, giáo viên phải chuẩn bị rất kĩ lưỡng, có kinh phí hoạt động, đòi hỏi sự liên hệ với cơ sở sản xuất, nhà trường và gia đình nhằm tạo điều kiện cho học sinh thực hiện nhiệm PHỤ LỤC Phiếu học tập 1 Trường:..........................................................Lớp:..................... 12
11. Họ và tên:.......................................................Nhóm.................. BẢN THU HOẠCH TRẢI NGHIỆM CÁC MÔ HÌNH SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP SẠCH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ HỒNG LĨNH (Tuân thủ các quy định của cơ sở, của người hướng dẫn) - Mô hình nuôi lươn không bùn tại xã Thuận Lộc. - Mô hình chăn nuôi bò tại xã Thuận Lộc - Mô hình sản xuất các sản phẩm từ nông nghiệp của HTX Minh Lương tại phường Trung Lương. - Mô hình sản xuất gà sạch tại TDP8 - phường Đậu Liêu. - Mô hình sản xuất tổng hợp tại TDP6 - Phường Đức Thuận A. Yêu cầu quan sát Quan sát các vấn để: Cơ sở hình thành, quy trình sản xuất, kế hoach kinh doanh, doanh thu hỏi người hướng dẫn những thông tin ... và hoàn thiện các mục sau: 1. Liệt kê các phần quan sát được của các mô hình sản xuất. 2. Liệt kê các thông tin đọc được nghe được từ người phụ trách cơ sở 3. Các câu hỏi được đặt ra 4. Các cảm nhận về buổi trải nghiệm B. Yêu cầu: Hoàn thành phiếu cá nhân sau buổi trải nghiệm, sau đó làm việc nhóm tại nhà để xây dựng báo cáo sản phẩm nhóm về 4 vấn đề trên để trình bày tại lớp vào giờ học Phiếu đánh giá mức độ tham gia và hoàn thành nhiệm vụ của từng thành viên trong nhóm. PHIẾU ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG CÔNG VIỆC Nội dung đánh giá Điểm Cá nhân tự đánh giá Nhóm đánh giá 1. Hoàn thành công việc của 10 nhóm giao đúng thời hạn Tốt 10 Khá tốt 8 Trung bình 6 Không tham gia 0 13